|
Pc{v
PÉ PtÅ... |
{u©<MtÅ
4 |
LwcsS}
PtÅ {S¢Íë |
ÉÚz(S
]A{ñ~S {jÁ{tS}
|
|
AÑM2S~S
{ÑM~} PzrM}
|
Ay¡©
wSÑSMÖ} {SkdSMv LwcsS}
_c PtÅ YMi, vS{ rS} {S¢Íë¥ PÉ PtMÅ} csS <s{
PcSsSÜ cAv
{Mv PvZ¥ rMy {S¢Í} ’Å ’Å yiM}} wÚ}MvS iA®} iAy PtdM~Z {v d
d cM}
aMn, adSMv P|Mr ZMö cM}¥ yÇñS rdva wÚM}StM{ vSM{Av¥ AiMmMxS>mS yÙCî
ÑMö, rSMrZ uÛÉ} {u©<MtÅ
ÉyÚj ÑMö¥ Y{}S {S~aÜS} yÚc AhM} {S¢Í} AtMc hM~Ai¥ Av{SM}} É{r~
PwA}MÜ uS} Pj~S} cSiScSAi PwR>iMrZ Ay¡©
rS} XwLw
PhÑS}S AvMÜ Yß<cSÅ
c}~¥ wSÑSMÖ} eS AtMÜ _>McMy>Mc }SUS¥
AÑ{S~Ü YMi yM~ Y{}S Ay¡©Mc
Pr{v wS§S AtMr hSZ vS¥ rMy Xv© PtMÅ} wSÑSMÖ} ÉMò rÍ~vS c}M~ PtdS
|SMy Ay¡©
Ac© zS}H
wSÑSÖ¥ cdva ÉyÚMj pScS, cdva cuÚZ
wSs}¥ yÇSñ} P{f YcSMÅ zSÉMi¥ \wr©cS _Z P}SMt k~{~, _Z iSÜSfv¥ AvdÚ>r
PÉR2|ñ <r©ê
c}S} P| h}{ Yv2,
rS} PÅMÇ |æqS}
P}Å sSMc¥ Y{S} {Mv PÉZ y©sS YvSMeSvS c}Mi¥
{S¢Í} csS \nMrZ XAzAjà yM~ \MnAiM~v, yÇñScSM~ |SMyv; Y} |At
hS>t sSMc PrS csSZ PvZ¥ XAzAjà {u© <MtÅ
jSMvv, ÑÜMrS Y{S} PhMÜ PyAÅZ zS~ySMÉv¥ a@} csS {MrS µSyq wÛAqñ{S}
cSiScSAi |SaÜS Aô}
c}~S{¥ ySAc y©yôS
XAzAjàZ cM} Ptv¥
eSAÖ iÂmMi \>hÍAvhÍ }S US
uM}¥ Aci vS PzMyZ PyMmSMzMv} Axxs AÉ{xAv eSAÖ} Pmw P{AÅMv ~SAeMÜAi¥
<s{
hS} {S®S} uSãS ÉMy Yßô c}Ai,
ÑnSà PtAd oSvAtMc eSi ÉM} AeMÜMi, AyÅS~ wSÑSÖ vHMh} \wr©cS PsMc
\Mn _MÉMi¥ eSAÖ yS>c Av~, Y}a wSÑSÖ, rS} wM}a wSÑSÖ ÉyÚj {ÑSv
AyÅS~¥ cSMv <s{
{ÚzM{M*}
kóS} Y} yS>Mc yS>Mc Ay¡©
wyñr{S~S} aZ XÉSuS}q É{SM}SÑ¥ <cÔAr}
PµïM§}
ÉMò {SvÚMÇ} Pµï§
A{MÅ XzÎrwÛyñ XAzarS
Y{SMt} PcSv UM}
AvMÜ Pe~ rS yÚAkMÜ y~S ÉÑj vÜ¥ ÉSuÚ É7©SÉH}S
yM~v, ZD4MÜ}
ÉÚd PcSva cSMj} csS vÜ¥ PÉAtv {S¢Í |SaÜS} wMs PySMmSMzv Y} Ay¡©
P| hÎÖSå ZD4ÜÉÚMd}
ÉMò wA}hÜ fmS~ rS [®}
ÉØÉMeñ}
YvM2}
{MrSZ {Mv ÑMÜAi~¥ aZ YvM2 _c
DèA}hÍÜS~
cM** Ai~
|S dÚyZ Ay}~¥ AxM} PtdS} É{Ü Pm} wSZ PÉ Ai~ cuÚZ
Yv2, PÉdSMv
PcSva tÁÆdzSy
CmcMr wSM}Av¥
|
|
{S¢Í}
P|dSMv PÉdSMv _ }c{ TS}c
|
Py~S ArvMm vSeSt `ArÑSAÉc
{S¢Í} <s{
TS}c PtdS
At~¥ wSÑSMÖ} pSM~} aw} AciÂmS iSÖSiSÖS tÁ’MmS eGÚj¥
aZ eGÚMj}
vHMh yÖMjS} _cmS f} YMi¥ {A2M}}
{MrS PtdMr _Z tÁZ PiSm fM}} PwiMv w} w} wSÑSÖ hM~ AeMÜMi¥ wM} jSvMr
wSA} aZ f}`M~SMr
<Ñ}H}S
sScr¥ tË} PsMc PcSva dy} wSnSMr ÑM~ f} PsMc fM} wSnSMvS Ñr¥ _ZzSMy Åc
yS A{®wê PwR>iMvS} YMeZ rSMt} YÉS}
dy} iAÖMÜ wÖr¥ uÛ uÛ wSÑSMÖ} eSMÜ <ShHv
aZ f}`M~S
{Mv} aw} XyÊr
<zSy
PxM~¥ aMt} {Mu© XMvc`M~SZ
YU PvZ¥
rS ÉMxa
|®r® X{v Avd>Úr eGÚjuS}H
cSM~S f} tS>AÖMÜ }MÜMi PtdMr PtdMr P}S{S|
ÑÜ¥ yÖ Ay}~ aZ tÈÅ©¥ jvÅÛv© wSÑSMÖ}
aw} zSgS {A2M}}
{MrS {SsS \>hÍ cM} a}S Yja tS>AÖMÜ¥ \M±Å©ÑHv
XÉÑSÜ, Xsh Ywv {AÑ{SÜ <ArCïr¥
zîUÓMw}a
P| {AÑ{S ÑÜ, rS {S¢ÍMr PeM~ èî PySkS
|SÜ¥
rdva Y{}S aZ zSgS ySAÖ} e O cAvAv¥
w} w} Xr wÚ}MvS ySAÖfM}} )ØÉ
PtdMr PtdMr hM~Ai¥ }Se }SAevH} yA2MÅ}
YMe Y~SMw} {MrS _Z Éy zîSyMÅÇ {S¢Í} ÉMò Y{SMt} wA}hÜ fmSMö¥ PÉZ
P| ÉÚ} rS ÉS{Mv} cMÜc Atv Y{SMt} ÉMò w}{ ÉòH} {MrS }MÜ Pe~, _c
ySM}} jMv©a PcMm |SÜAv¥ eSAÖ _MeSMö¥ ÉS{Mv PtAd AyÅS~ _c Ad~Sv }SUS
jÁMÖ tS>AÖMÜ YMi¥ {S¢ÍMr pÍcMr ÑM~ _ }c{ PyÅ Aci t}jS
PwM}SMr ÑÜ¥ Y~{Ae} PcSva Atv {S¢Í YMÉvAv yMm, ryÚ AvMj} vSM{ t}jS
ySvSMvS} wÜÉS AtMÜAiM~v¥ xM~ _dSMv YMi Y~{Ae} Pem¥ YMi AtAN
t}jS, zSAò t}jS, eSAÖ t}jS¥ P{Se~ Y{M~}
_Z Éy t}jS PwM}SMvS ÉÑj Ai~ vS¥ rdvcS} AtMv {S¢Í Ai~ PcNS}
vS{¥ É{Ú( PsMc
tÁ’ÑSjS} xÌm awM} _Z tÁMeñ} ÉÚAyMu Ñ~ _} Arv AtMc PcSc}S PdS
vSM{ ezH} dSt, |S PcSva PÉvSySAÑvH} wMê PwM}SMvS ÉÑj vÜ¥ Xv© AtMc
Av{SM}} É{r~ AyÅS~ {Sn ÑMÜ vHMh wMÖ YMi¥ cS}a wMê _Z Atc PsMca hÍAw
hÍAw _MÉ tÁeñ td~ c}S XÉHy¥
_ PÑv tÁMeñ} {Mu© pÍcMr ÑM~ AyÅS~ AyÅS~ xmc PrS PwM}SMrZ ÑMy¥
|
|
ws
YmMc tS>ÖS~ _c t~ PiM~M{MÜ
|
zSAò PeMm} iAy rÍ~Ai
ws YmMc tS>ÖS~ _c t~ PiM~M{MÜ¥ wM} Y{SMt} eSZo {MvSj AraÜSA}
yM~Ai~, |S®S} YMe zSAò tÅñv cz
yM~ _Z t}jS} vS{ zSAò PtaÜS ÑÜ¥ PÅSvS |SÜ, _} vHMh vSAc tÁ’jv
zSAòMc cy}a PtaÜS ÑMÜAi~¥ YMÅwSMÅ _dva Aci zSAò YMi yM~ {MvSj
jSAvMÜAi~¥ Y{S} c©SM{}S} ÉS{Mv ÑSAÉ{Úd PiM~M{MÜ}Sa YMÅwSMÅ sSMc¥
rMy rS}S Y} zSAò} cSj cM} vS, iSe~ hÖSÜ¥ aMt} ÑSAÉ{Úd PwiMv PxM~
Y{}S pÍc~S{ AvkÌ{ éSM{¥ _Z AvkÌ{ wÚ}HZ {S¢Í¥ _c É{Ü _dSMv Ai~ <cS¢
<cS¢
Éy ySAÖ¥ ÑSjS} ÑSjS} {SvÚÇ KÉv©ÉS{Må
e{e{ c}r ÅÑM}} }SUSfSm¥
Yj PÉcSM~} ySAÖ f} Aci Aci }MÜ AeMÜMi¥ _c cSM~} _Z tÁeñ ÅÑM}
_dva PÉZ Éy AtMv} {MrS ÑSaÜS \AÖMÜ AvMÜ |SÜ¥ Yj PÉZ ÑSaÜSÜ cuÚ
uÚM~S Y} k}S wSrS¥ d¢ÑSM}} XA~Mr eA~Mr ÑSaÜS tHfñ®SÉ
Px~Mr Px~Mr fÚM} PyÖSÜ¥
Yj wÛAqñ{S¥ YcSMÅ P{f PvZ, hS>t \nMy YmmS vSeSt¥ AvMjMt} cwS~Mc
Ay ®SÉ
c}Mr wS}Ai vS¥ hS>Mt} YM~SÜ {S¢Í PtdMr wSaÜS c{ csS vÜ¥ {u©<MtÅ
w|ñmMv} tÁCm sScS} y©yôS
YMi¥ Y{}S YAi cMmMj¥ P}òÚM}*
cSMiZ¥ rMy <MÜSjMv
fM}a dSyS} wSaÜS |SÜ¥ hS>t eSMi} wSrS} xS>c AtMÜ \>Ac AtMö¥
ÉSMÖ v’mS vSeSt Y{}S PyM}S~S{¥ µSyMq} YcSMÅ PuS>ÜS} {MrS AxMc
P{f¥ ÉÚr}SØ hS>t
k~{~ cM} \nMr wSM}Av¥ ryÚ ÉSu©{MrS hS}AtMc YM~S iÖSMö¥ PÑSMm~ PsMc
oSvAtMc A}aÜS cÌM¢} AtMc hM~Ai¥ oSvAtMc AyÅS~ wÚcÌM} rdv TMwS}
Pp\ \MnMi¥ yS>AtMc tSZ Ac {Ñ~ Y} tSZ Ac yÑv Ac {ÑM~} aw} hS>Mt}
YM~S wMÖ {SÜS{Ü wA}MyÅ ÉÙCî ÑMÜMi¥
ws X¡cS},
jvÅÛv©¥ cuÚ
}SUS}
uSM}} ySaySy eSi {SsS PvMÖ SSer
jSvS~¥ {S¢Í} PÅRAdv ÅSÉc AeÜSÉ \tà Atv dS> YA>cS
PsMc _Z eSi YAvMÜ ~SAeMÜAiM~v yM~ Y{SMt} eSZo {MvSj wM} jSvSÜ¥
|
|
Lw{rH}
<SÉSt
|
P| P<{
cSAÑAv cuÚ
{S¢ÍMr vÜ, {S¢Í iSAÖMÜ ydtË}
w|ñå PwR>MiMi,
hS} ’Å wS>h ’Å yi} uM} P| eO Py>Mh
YMi, rS} vSÜMc} vS{ ySV ySÑStÁ}
Y} vSAÜcS Lw{rH¥
(eOAm AyÅtzSMy
y~S YMi rdvcS} AtMv AyzSMe¥) A}aÜS cÌM¢} wSMÅZ ySV
ySÑStÁM}} <SÉSt¥
_cmJ _MeSM~Z Lw{rH}
{Ñ~¥ Ac© hS>tAv
}SMra <SÉSMt}
cSiScSAi |SaÜS} AvÜ{ PvZ¥ ÉÚr}SØ Y{}S
eSAÖ fÚA}MÜ ySjS} h§M}}
AtMc h~~S{¥ _Z cMÜc A{AvMm hS>Mt} YM~S Y} _cmJ PyMÖMi¥ zH{MÉv P|SÅH}
Z{v ySjMi¥ tÁ’wSMÅ wÚ}MvS ySAÖ} )ØÉUÓw¥
eSAÖ sS{SMr y~MrZ Ñ~¥ Pj©Sà^SÜ
zîUÓMw}
dÚCmvSCm PhSMd wMÖ vS¥ w} w} f} sS{ jSv~S} aw} k~{M~ YM~S wÖMi¥ {Mv
ÑMö _Z yÚAk f} PsMc Pc\ PyA}MÜ _MÉ sSM{} aw} PÑ~Sv AtMÜ tS>ÖSMy,
}Sr XMvc Ñ~, _rêMq |S} AxM} YÉS} csS, PÉ PrS _~ vS, rS}Z XMwêSÜ
tS>AÖMÜ sScMy¥ ÉS{Mv Y} _c <SÉSMt}
d¢ÑS}¥ AtMv} YM~SÜ vS{ PtMdAi~S{, etS ÅSMÑ} PtScSv¥ _ Ñ~ P{AtvH
}SMÜ} <SÉSt,
rMy _mS yÉr ySAÖ vÜ, _ ySAÖMr P{AtvH }SÜ P~ScjMv} ÉMò ÉSêSà c}r¥
1510 ÉS~¥ {S¢ÍMr rdv d~Aj}S ÅSÉv c}Mi¥ AeÜSÉ \tà AtMv} wÚ®
vSAÉ} \t Atv {S}S |SaÜS} w} rS>} rÏrHÜ wÚ® {SÑ{ÚMt} ÑSMr ÅSÉvzS}¥
Ac © nScÌ}tS}
Y{M~} ÉÚdÅSAå Y}
PvZ¥ XåcÕ~Ñ
cT ÑMÜMi¥
PÉZ XyôSÜ
}SjwÚr <uSv
P{AtvH }SÜ A&rHÜ
{SÑ{ÚtMc ÉSÑS|© c}Mr c}Mr uHM} uHM} ê{rSySv ÑMÜ \nMiv¥ YjcS~ A&rHÜ
{SÑ{ÚMt} ytM~ P~SMc}S P{AtvH }SMÜ} cSMiZ ÉÚM|Se ÉÚAyMu} jv© t}yS}
c}Mr YMÉv¥ P{AtvH }SMÜ} PÉZ ê{rS} <rHc
Ñ~ rS} vSM{ tÁ’Cm <SÉSt¥
vS{ XyÅ© P{AtvH Ai~ vS¥ etS {SMv tSÉ Y} ÅSÑ Ñ~ }SjS¥ P| tSÉ }SjS
ÑMÜ \MnMi rS} vS{ etS ÅSÑ¥ PtScSv cS}q, _dSMv ÉÚM|Se ÉÚAyMu} PyhS
PcvS h~r¥
|
|
YÉ}Ax
{Ñ~
|
AtMv} YM~SÜ PtdS tÁ’Arv
r~S <SÉSMt} zîUÓw
hS>Mt} YM~SÜ Xv©}c{¥ PtScSMv} ÉS{Mv AciÂêq tS>ÖS~S{¥ t{cS ÑSaÜSÜ
uÚM~S} ÉMò YrM}} e¡a Ac PzMÉ _~?
YM}, fM}} {Mu© Ac P|v AhcAhc cM}Mi¥ etS ÅSMÑ} ÉMò PtdS cM} dÚAÅ
{Mv jA}} mJAw {SsSÜ Pc\ Ac PyA}MÜ YÉMi? YMÅwSMÅ} _Z <SÜ
w}SySUy wA}MyÅ \wMzSe c}Mr c}Mr Y{}S
ySjSM}} cSMi hM~ _MÉAi¥ hSA}AtMc P~Scjv PvZ y~M~Z hM~¥ tÁ’_cmS
PtScSMv YM~S Cm{Cm{ c}Mi¥ ÉS{Mv jSA{ {ÉAjt, PwiMv YÉ}Ax {Ñ~¥ jSA{ {ÉAjMt}
aw} Pj©Sà^S _MÉ
wMÖMi¥ eSAÖ} PzrM} Z{Mv} Ay~AGr
PdÜS~ uM}Miv zH{MÉv¥ _Z wA}MyÅ yqñvS c}S} vÜ, \w~AA
c}S}¥
1405 ÉSM~ At~aÜS}S dS> fÚA}} {ÙrÍ©} w} wÚ® Y~w dS> PÑSÉSò
ÅSÑ vS{ AvMÜ ÅSÉvzS} éÑq cM}v; {S~aÜS} }SjuSvH uS} PsMc ÉA}MÜ {S¢ÍMr
AvMÜ YMÉv¥ 27 yiM}} ÅSÉMv _cAtMc |Ú $
cM}Miv, Xv©AtMc jSA{ {ÉAjt AtAN
Pem PÑSÉSò ÅSMÑ} {cy}S} {MrS zS}Mr}
Xv©r{ Pµï PÉRu
Av{SñMq} cSj cT
cM}v¥ ÉS{Mv} jSA{ {ÉAjt, PwiMv} YÉ}Ax
{Ñ~ ÉyZ a@} \àÉSMÑ Av{Sñq cT
ÑÜ¥ jSA{ {ÉAjMt} EÉAÖ vHMh PvM{ _MÉMi¥
t}jS y¡,
rS} aw} µSyq wÛAqñ{S} Pj©Sà^S
uÛMw} PuS>ÜS} {MrS iAÖMÜ wMÖMi¥ PiSmMy~S PsMc Z{v }SMe} ÉMò
wA}hÜ¥ ydëyS}
yd AÅOH}
cMû,
|Mæ Z{v
cMvAi
yMm, Ac© aZ
hS>Mt} YM~SÜ {S¢Í} jSA{ {ÉAjMt} AtMc rSAcMÜ sScMr sScMr P| Z{v PÉ
}SMr cMvAi,
{Mv ÑÜ vS Pr{v Z{v Y} cdva PÅSvS} PÉRzSe© ÑMy¥ ÉMò {S~McRÅ PyÑSe
yS t}ySA} Ai~ vS, sScM~ _ jM8 {S¢Í
PiMÖ AxM} YÉS Ñr vS¥
|
|
jSA{
{ÉAjt
|
wM}} Atv h~~S{ {MvSj
AraÜSA}Mc ÉMò AvMÜ {S¢Í wA}ç{SÜ¥ {S¢ÚMr PtdS} {MrS PÉRu`M~S
Arv zSMe zSe cM} |SÜ¥ _c t~ PÉRu }MÜMi ÅSAÑ wA}ÉM}¥ _c t~ ySjSM}}
cSMi, Y} _c t~ A}aÜS cÌM¢} cSMi¥ _ iSÖS, ÅÑ}jÁMÖ iÖSMvS XMvc PÉRu
yS zîUÓw YMi¥ ÅSAÑ wA}ÉM}} jSÑSj {Ñ~
AÑM2S~S {Ñ~ At~SaÜS} dS>MÜ} {ÉAjt
iSÖSa |S PzS~S} vÜ rS Ñ~ hDS yS\AÖ Y}
vSm© {|¥ PÉ Y{M~} {SvÚÇ yS>hMr
jSvr, jHyvMc \wMzSe c}Mr jSvr¥ jSÑSj {ÑM~} tÁ’AtMc tÁZ 8t
cwÛ}ñ r~Sa Y} {Ú= r~Sa¥
_ iSÖS PeSmS ySAÖ jÁMÖ vSvS wMs vSvSv cSTcSj
c}S vSA~ AtMÜ j~ YÉS |SaÜS} y©yôS
Ai~¥ ÉS}S ySAÖMr h©SMv~ cM} P| j~ P|r rS} ÉMò XMvc É{Ü ÉÚeA¡
xÌM~} wS>wAÖ A{AÅMÜ PtaÜS Ñr, xM~ _c AtMc AyÅS~ AyÅS~ {Ñ~`M~S
P|{v nS¢S Ñr, Xv© AtMc PeSmS ySAÖ xÌM~} eM¡
P{Mr \nr¥
jSÑSj {ÑM~} tÁ’AtMc} 8t yÇñScSM~
jM~ zM} aMn¥ rdv {Mv ÑÜ jSÑSMj} {Mu© tS>AÖMÜ YAi¥ Y{}S PÉZ tÈÅ©
PtdMr wSZAv, rMy vÚ} jSÑ>SMc AvMÜ jSÑS>Ae} |dv {S¢Í _MÉAiM~v,
rdv PÉZ tÈÅ© PtMd {Úí ÑMÜAiM~v¥ PÉ XyÅ© AeÜSÉ \tà AtMv}
XMvc wM}¥ AeÜSÉ \tà AtMv} csS \n~ cS}q jSÑSj {Ñ~ Y} AÑM2S~
{Ñ~ yM~ ÅSAÑ wA}ÉM}} P| XÉSuS}q tÁ’Cm {Ñ~ YMi, PÉ tÁ’CmZ AeÜSÉ
\tà Atv Av{Sñq cA}MÜAiM~v yM~ XvÚ{Sv c}S ÑÜ¥ vS}Hzå AeÜSÉ \tÃ
Atv ÉDMcÕ PyÅ
Aci {jS} cSAÑAv PÅSvSM~v {MvSj¥ _`M~S
crmS ÉAr© jSAv vS, Ac© cMv
{jS PwMÜAi¥
|
|
jSÑSj
{Ñ~
|
AeÜSÉ \t¡ AtMv}
ÑSM}M{ 15 ÑSjS} }SAv¥ Ac© ÉcM~Z
PrS Y} Ah}M|RyvS r~H
vv¥ cS}a hÍ~ PwMc |SMö, Pc\ yS YyS} P{SmS ÑMÜ |SMöv¥ AeÜSÉ \t¡
AtMv} YyS} ÉStS hÍ~ Y} P{SmS Å}H} wö2
vÜ¥ cSMjZ y©yôS
c}Mr ÑÜ¥ cwÛñ} r~SaMÜ} jM~ vSvS }c{ PzÇj A{AÅMÜ AtMv} w} Atv wScS
hÍM~} }SAvMt} ^Sv
c}SMvS Ñr¥ rSMr YMU YMU
rS>Mt} ÉStS hÍ~ cSM~S ÑMÜ P|r¥ PÉZ PsMc _Z 8Mt}
vS{ Ñ~ cwÛñ} r~Sa¥ Y} YÉ}Ax {ÑM~}a _cmS {jS} eO
Ai~¥ P| Éy }SAv P{SmS ÑMÜ |SMöv,
rS>Mt} YÉ}Ax {ÑM~} EÉAÖ PyMÜ anS} csS¥ <Mr©cmS
uSMw }SdS YÉ}Ax yS P{SÑ} rÍ~Mr rÍ~Mr awM} \nMr ÑMy, YyS} vS{Mr ÑMy¥
_Z Ai~ ajv c{SMvS} XAzvy w$Ar¥
EÉAÖ} uSMw YÉ}Ax }SdS sScr yM~ _Z PÉRMu} vS{ ÑÜ YÉ}Ax {Ñ~¥ _dv
_dSMv d~Aj yØMÅ}
cy} }SdS }MÜMi, rMy PÑSÉSò ÅSMÑ} KrA} _Z zyvCm {StS}ÉS yS cM~j AÑMÉMy
KrA} ÑMÜAi~¥
Ai~S{ ÅSAÑ wA}ÉM},
csSÜ csSÜ hM~ _~S{ ySjS} h§M}¥
P{f~S AtMv jSÑSj {ÑM~} AyÅS~ AyÅS~ fM} fÚ}Mr fÚ}Mr rdvcS} AtMv} YM{j
XvÚzy c}Ai~S{¥ PzSe Ay~SMÉ} <cS¢
{ÑM~} YMÅwSMÅ _r j~ P| e}{cSM~a f}`M~S
nS¢S sScr¥ _dSMvZ hDS
yS\AÖMr {SCm} vHMh j~ h~ShM~} y©yôS
PtdS} {MrS¥ jCm~ j~wMs} y©yôS
sScS} xM~ Éyñ® nS¢S ÉÚe¡H
YyÑSaÜS Ai~¥ tËM} }SAvMt} {ÑM~ P|Mr Ñr PvRcS cM}, amS P{MÜMt} tÁAvÜS,
_{vcH PrM}S yiM}} w} PiM~}Sa rSMt} {SMÜMt} cSMi P|Mr wS}r vS¥
|
|
YÉ}Ax
{ÑM~ d~AjMt} cy}
|
jSÑSj {ÑM~} XÉSuS}q
_c zyv, vS{ AÑM2S~S
{Ñ~¥ AÑM2S~S
{ÑM~} {MrS PÉRu YMe PtAdAv¥ <cS¢
haÖS PÑ~SMvS PtaÜS~ AtMÜ _Z XAr YZ|ñ
ySAÖCm KrA} ÑMÜMi¥ ySZM} PsMc ÉDÛqñ
X~óS}yAjñr aZ haÖS haÖS PtaÜS~ PtdM~ {Úí ÑaÜS} ytM~ _c }c{ ÉR{
ÑÜ¥ AciÂmS hSMhñ} {MrS PtdMr¥ {MvSj AraÜSA} jSvS~, {ÑM~} PtaÜS~
uM} }SdS} jv© aZ haÖS PhRMcS PhRMcS sS{ KrA} ÑMÜAi~, Y}a _Z cS}Mq P| AÑM2S~S
{ÑM~} vHMh PcSva Azr PvZ¥ Xr AyÅS~ _cdSvS ySAÖ} vHMh Azr PvZ cMv
PrS XySc¥ YÉ~ csS Ñ~, {S¢Í} PeSmS ÅÑ}Z _c tÁeñ¥ ÅcwMê}
aw} vj} }SdS, YçSå ÑM~
Yß}êS a <MÜSjMv
wSA~MÜ |SaÜS, _Z ÉyZ Ai~ <ArCm
{Ñ~ Av{SñMq} PwiMv} tÅñv¥ AÑM2S~S
{ÑM~} r~SÜ jCm~ ÉÚÖò ws }MÜMi¥ <uSvr
PÉZ cS}Mq _Z {ÑM~} PcSva Azr PvZ¥ PÉZ ÉÚÖòws _{v zSMy KrA} P| wSMÅ}
jSÑSj {Ñ~ PsMc, AÑM2S~S
{ÑM~} PtSr~S PsMc ÉÚÖòwMs ÅÑ} PsMc XMvc tËM} PwR>Mi |SaÜS P|r¥
ÅSAÑ wA}ÉM} _{va cÌ¢ YMi |S} PzrM} jM~} r~SÜ ÉÚÖòws }MÜMi¥ Åc
Yç{q c}M~ P{MÜ}S aZ jM~ k<w Atr¥ YßÑr©S
yM~ {Mv Ñr¥ YÉM~ ÉÚÖòws uM} rS}S Av}SwMt Xv©® PwR>Mi P|r¥
|
|
AÑM2S~S
{Ñ~
|
AÑM2S~S
{ÑM~} PzrM} Ad~Sv AtMÜ iSMt} haÖS haÖS cAÖcSnMc uM} }SdS ÑMÜMi¥ cAÖcSMn}
aw} iSt PvZ¥ YcSÅ PtdS |SÜ¥ ÉzS h~S} É{Ü Pk<Mw yÙCî
_M~ cAÖcSMn} aw} cSMn} wSmSrv PxM~ iSt
ySvSMvS Ñr¥ YyS} A}{Ak{ yÙCî ÑM~
aZ cAÖcSn PsMc }SAvMt} wSAM kÌA~MÜ
PtaÜS Ñr, rS>}S Ak}AkM} yÙCîMr
wSAMMr yMÉ
PtS~ PdMrv¥ _Z AÑM2S~S
{ÑM~ PtdS |SÜ, }SAvMt} AvMÜ PtSr~SÜ anS} jv© ÑSAr |SaÜS} ws¥ PÉ
É{ÜcS} Av}Sw§S y©yôS,
jM~} y©yôS
Y} {MvS}bMv}
AyAz7 \wSÜ
PtdM~ XySc ÑMr ÑÜ¥ XySc _Z cS}Mq P|, _r |Úe YMe rS>Mt} P| u}Mv} têrS,
ÉÙjvÅH~ cOvS
Y} yÚA$ Ai~
rS} _c zîSØÅ
Y{SMt} sScM~ Yj Y{}S wÙAsyH} \7r
PtMÅ} _cmS ÑMr wS}rS{¥ Y} tÁÆda
ÑÜ¥ PtMÅ} {Mu© _dva P| Éy v{ÚvS wMÖ }MÜMi PÉ`M~S
cuÚ XvÚc}q
c}Mr wS}M~ PtMÅ} AvcSAÅ É{É©S Y} j~ É}y}SMÑ} É{É©S É{SuSv ÑMÜ
P|Mr wS}r¥
At~aÜS} dSv ÉÚA}} {ÉAjt PwA}MÜ Y{}S pÍc~S{ {ÚåSòv {M |}
ÉS{Mv¥ {MvSj AraÜSA}} {r XvÚ|SÜH _Z {|
fÚA}Mt} YMe, ÉHyr
w}{S}Mt} É{ÜcS}; Pcv vS, fÚA}Mt} Y{M~ vSmc c}S} ÉHyvS
dÚyZ c{¥ Xsh \NõMv} ÉMò {S¢Í} É}SÉA} P|SeSM|Se Ai~¥ PÉdSMv ÉØÜÔr
vSmMc} <h~v
ydcSM~}¥
_ csS ÉAr© Ac vS jSAv vS¥ rMy {|Cm
XAzvy¥ wSsM}} {M| PpScS}
jv© t}jS YMi¥ PÉZ t}jS AtMÜ AévTM{
|SaÜS |SÜ¥ YyS} {M|}
Pwiv PsMc YM~S Px~S} jv© PeS~ PeS~ jSv~S }MÜMi¥ aZ {M|
YjMc} P| PcSva vSmc yS j~ÉS XvSÜSMÉ {|ô
c}S |SMy yM~ {Mv Ñ~¥
|
|
ÅSAÑ
wA}ÉM} vSm©{|
|
ÅSAÑ {ÑM~ PpScS}
{ÚMd oSv ÑSMr wMÖ PÉ É{ÜcS} YUSy~¥
_dv YAcÕa~AjcS~ ÉSMzñ Xy ZAäÜS
(_ _É YZ) rSMt} txr} dÚM~Mi, PiSmdSMmS _cmS jStÁf}a YMi¥ PÉZ jStÁfM}
w}{S} Y{M~} yd {ÛArñ
PtdMr wSaÜS |SÜ¥ {S¢Í} vSvS jSÜeS PsMc _Z Éy {ÛArñ wSaÜS AeMÜMi¥
rMy aZ Éy {ÛArñ adSMv cHzSMy a Pcv _~ rS PjMv }SdS jTA}¥
{S¢Í |dv AÑ2ÂMt}
XuHMv rdv P| Éy {A2}
a {Ñ~ KrA} ÑÜ, _ Éy rS}Z XØÅ¥
wM} rÍAcÕ YxeSv a P{Se~Mt} ÑSMr |SaÜS} w} PÉ Éy {A2M}}
XMvc`M~SZ
XyMÑ~S} xM~ )ØÉ
ÑMÜ AeMÜMi¥ PÉZ Éy {ÛArñ wM} )ØÉUÓw
PsMc \$S}
cM} _dSvcS} jStÁfM} }SdS ÑMÜMi¥
ÅSAÑ wA}É} wA}ç{S PÅÇ cM} Y{}S _yS} h~~S{ ySjSM}} AtMc¥ ÅSAÑ
wA}ÉM}} PzSe Ay~SÉ, j~ a AvcSAÅ y©y ôS}
KyAh® _dSMv PvZ¥ jSÑSj {Ñ~ yS AÑM2S~S
{ÑM~} rÍ~vSÜ _dSvcS} Z{S}r`M~S
XMvc ^jÁ Y} yA~ï¥
Y{}S <sM{
Pe~S{ PÑSÉSò ÅSMÑ} {cy}S PtdMr¥ fÚA} yØMÅ}
_Z }SjS} TÙAr
PÉRu AyMÅÇ \MNd©
vSvSv cS}Mq¥ <s{r,
PÑSÉSò ÅSÑ AvMjZ AvMj} {cy}S Av{SñMq} cSj cT
cM}v¥ _Z <cS¢
PÉRuAm ÉStS {{ñM}} KrA}¥ Y{}S |S}S PiSmMy~S PsMc rSj {ÑM~} csS jSAv
rSMt} cSMi PÑSÉSò ÅSMÑ} PÉRu Pr{v Aci yM~ {Mv ÑMy vS¥ Ac©
_ csS {Mv }SdS t}cS}, PÉ É{Ü _{v {{ñM}}
PÉRu YMe cdva PtdS |SÜAv¥ PÑSÉSò ÉSMÑ} {cy}S |dv KrA} ÑÜ rdv rSj
{Ñ~ KrA}Z ÑÜAv¥ PÑSÉSò ÅSÑ AvMj aZ PÉRu PÅÇ cM} P|Mr wSM}vAv¥
1454 ÉSM~ {cy}S} cSj PÅÇ cM}v {ÑIÃt
d~Aj¥ Y}a XySc csS Ñ~, {cy}S} {Mu© PÑSÉSò ÅSMÑ} {ÙrMt} PvZ¥ rS
YMi PzSwSM~} tAêMq PÑSÉSòSySt ÅÑM}¥ <SÜ
tÁ’Å yi} wM} 1659 ÉSM~ AtAN}
yStÅS ÅSÑ jSÑS>} t}ySM}} hS}jv ôwAr
PÑSÉSò ÅSMÑ} {cy}SCm PtdMr |Sv¥ {cy}H} t}jSÜ PÉ csS PdStSZ c}S YMi¥
_>Mt} _cjMv} vS{ aUSt
ÑSA{t¥ YéSÜ rSj {Ñ~ KrA}} cSMj} ÉMò Xr©å
fAvïzSMy
|Úå AiM~v _Z aUSt
ÑSA{t¥
|
|
PÑSÉSò
ÅSMÑ} {cy}S} PzrM}
|
PÑSÉSò ÅSMÑ}
{cy}S wA}íSM}}
cSj h~Ai~ PjS} ctM{¥ ÉStS {{ñM}} aw} {Ü~S} YU}q
ÉSx c}S} cSMj rdv eGÚMj}
aw} zSÖS yS>uS¥ {ÉAjMt} ÉS{Mv tS>ÖSM~ oSvAtMc _cmS ~GS
yS}S2S
PtdS |SÜ¥ XÉØd©
sS{ PtaÜS _Z yS}S2SCm
ÑnSà PtdM~ AÑ2Â {A2M}}
XA~2 yM~
{Mv ÑÜ¥ sSM{} {SsSÜ w} w} ÑSAr P|v ÅÚ>Ö rÍM~ tS>AÖMÜ¥
YyS} sSM{} eSMÜ A®ÅÛ~ Y} wùxÌM~} {MrS AÑ2Â
<rHca PdStSZ c}S¥ rS} wSMÅZ sS{ iSÖS
~GS Ñ~¥
iSMt} Pp\ Pd~SMvS P}dS YyS} ZÉ~SA{c òSZM~¥
ôSwMr©}
y©SwSM} AvrSå Xa
ÑMÜa _ZmJcÌ yÚkMr XÉÚAyMk ÑÜ vS P|
{S¢Í} XMvc PÉRMu AÑ2 Y}
{ÚÉA~{, tÁCm òSZ~Z
A{MÅ AeMÜMi¥ tS{SMÜ}
Ayd©Sr {ÉAjMt} YtM~ KrA} {S¢Í} jSA{ {ÉAjMt} t}yS} ÑM~} PtaÜS~ _cmJ
dÚ>CmMÜ PtdM~Z PySkS |SÜ¥ P|{v PySkS |SÜ At~SaÜS} dS> fÚA}} {ÉAjMt}
sS{`A~
PtdM~¥ PÑSÉSò ÅSMÑ} {cy}S} wSMÅZ jSA{ {ÉAjt¥ {cy}S} PzrM} wSsM}}
{Mu© AxA~Aé} cSj XÉSuS}q¥ PhRMcS _Z zyvCm |r awM} aMn rr <sM{
YmMcSqS rS}w} PeS~ eGÚj
ÑMÜ |SÜ¥ PzrM} PcSva YaÜSj c}M~ rS} <Ar)Av
iÜ PÉMcä w|ñå
PÅSvS |SÜ¥ AciÂmS ÑS>coSc c}S} w}
{MvSj Y{SMt} {cy}S} ySZM} AvMÜ _~¥
|
|
ySV
ySÑStÁM}} <SÉSt
|
YAcÕa~AjcS~ ÉSMzñ}
PtR~Mr jSA{ {ÉAjt Yj Y} u{HñÜ {Ñ~ vÜ¥ PzrM} pÍMc XAzzÛr vS ÑMÜ
wS}S |SÜ vS¥ <cS¢
t}yS} ÑM~} tÁ’AtMc tÁZ XA~2¥
rS}w} PeS~ PeS~ eGÚj¥
YMeZ yM~Ai, t}yS} Ñ~ PtdS} {MrS¥ ÉS{Mv ÉyÚj fSMÉ} ~v¥ {SkdSv AtMÜ
PÉSjS }SUS
hM~ AeMÜMi ÉS{Mv} AtMc¥ PÉZ AtMc, |S} aw} er }SMr Z{v }SMe} {Mu©
hS>Mt} YM~S wÖMr PtMdAi¥ t}jS AtMÜ PyA}MÜZ YÉ}Ax {ÑM~} {ÚMdS{ÚAd¥
ÉDÛqñ
wSsM}} _Z ySAÖCm {StS}ÉS yS cM~j AÑMÉMy KrA} cM}v PÑSÉSò ÅSÑ¥
wM} _} vS{ ÑÜ YÉ}Ax {Ñ~¥ _} _c r~SÜ iS®Mt} sScS} fM}} ÉSA}¥ EÉAÖ
AtMÜ awM} \nM~ wSaÜS |SÜ d~Aj yØMÅ}
ÉcM~} cy}¥ PtaÜSM~} ÉStS {{ñM}} _dva Aci XyAÅî
YMi¥ cy}`M~S
Xêr¥ rMy _ _É YZ AÅeAe}Z vj} vS AtM~ PyAÅAtv Xêr vSa sScMr wSM}¥ YÉ}Ax
{ÑM~} awM} P| eGÚj
Ai~ rS _dv Y} PvZ yM~ d~AjMt} cy} PdS~S YcSMÅ} vHMh }MÜMi¥ _Z eGÚj
Y} PvZ¥ |dv Ai~ rdv YÉ}Ax {Ñ~ jS{S {ÉAjt Y} PÑSÉSò ÅSMÑ} {cy}S}
ArvCm eGÚj
_cZ ~SZMv Ai~ yM~ jSvS |SÜ¥ Éy A{A~MÜ AvZÜ
PtdS} {MrS Ai~¥ tÁwÚ} eÖSMö¥ AyMc~ hS}Mm} É{Ü PtdS ÑMy yM~ YwSrr
{MvSj AytSÜ Av~¥
AyMcM~} AtMc Y{}S h~~S{ A}aÜS cÌM¢} AtMc¥ PÉZ Ayd©Sr Lw{rH
Y} ySV ySÑStÁM}}
<SÉSt
PtdMr¥ _AtMc} ws ÉyÚMj Pf}S¥ yÖ yÖ eSi PwA}MÜ ÑnSà _MÉ wÖ~S{ wSÑSMÖ}
vHMh¥ aZ awM} Lw{rH}
<SÉSt¥
cSiScSAi P|MrZ PySkS Pe~ {Ñ~Cm} tÁMmS Y~StS U}¥
vHMh} U}
cS~Mh, awM}} U}
AciÂmS ÑSMS
}Mg} wSs} AtMÜ KrA}¥ Lw{rH}
{Ñ~ yM~ wA}Ahr ÑM~a _Cm YÉM~ Ai~ <Ñ}HMt}
vj} }SdS} A{vS} yS aÜSh mSaÜS}¥ ÉT EÉAÖ
PyMÜ <sM{
_c r~SÜ \n~S{ Y{}S¥ _dSMv Ai~ YUSy~¥
w} w} dÚwA} hM~ AeMÜMi |r tË} PhSd |SÜ¥ Lw{rH}
<SÉSt
y~M~ ÑnSà ySÑSA} ÅÜvcê Y} ÑS{SM{} P| tÈÅ© cOvSÜ
xÌMm aMn, _mS YMtR rS vÜ¥ Lw{rH}
_dSMv sScMrv vS¥ rMy Ñ©S>, <Mr©c
Atv ÉSr AcM~SA{mS} tËM} ÅSAÑ wA}É} PsMc PÑ<Mm, {ÑM~} ÉT
EÉAÖ PyMÜ \nMrv PÉSjS iSMt¥ PÉdSv
PsMc PtdS P|r u}{wÚ}H Y} v{ñtS¥
|
|
Lw{rH
{ÑM~} XA~2
|
iSMt} aw} {S¢Í} Ay®Ayd©Sr
iA®¥ v{ñtS tÅñv cM} Lw{rH
Ac _cyS} Pwiv Ax}Mrv vS? ySV ySÑStÁM}}
<SÉSMt}
AtMc rScSMrv vS? ÑÜ PrS rScSMrv vS, cS}q rrêMq PtSr~S} XA~2
PsMc ySV
ySÑStÁM}} P}aÜSMj} ÉÚ} iSMt PzMÉ _MÉMi¥
Lw{rH er
wSMÜ vHMh vS{M~v¥ ~GS
XA~M2} tÁ’
uSM} ÉòrcSM}}S yMÉ¥ XA~M2}
_c AtMc ySV ySÑStÁ}
Xv© <SMå
yÉM~v Lw{rH¥
ôwArMt}
_{vZ Pc}S{Ar P| Xr tËM} PsMca ySV ySÑStÁM}}
Ywv {Mv} `v`v
ÉòrcS}Mt} cSv _AÖMÜ Cnc Lw{rH}
cSMv PwR>iÜ¥ ~õSÜ }Aå{ ÑMr ÑMr {ÚMd wSv wÚ}M~v Lw{rH¥
ÉòrcSM}}S Ptd~ Lw{rH
wSv PdM~ rS>} e~S w|ñå ~S~
ÑMÜ |SÜ¥ hS}AtMc PÉ csS iAÖMÜ Pe~¥ Yja {S¢Í} }SUSÜ
cSv wSrM~ PÉ csS PÅSvS |SÜ¥ rS}w} cT
Ñ~ tÁZ aUSMt}
eSv¥ wÛ}yH }SMe {S¢Í} ÉM¡}
YcSÅ ySrSÉ {Ûd} cM} rÍ~M~v tÁZ ÉòHrcS}¥
{S¢Í} e O PÅÇ
ÑMr hSÜ vS¥ ySM}S PÅS yiM}} cSAÑAv Xr ÉÑMj PÅÇ ÑaÜS} csSa vÜ¥
Arv AtMv crmJcÌ PtdS |SÜ! crmJcÌZ yS PySkS |SÜ! rS}Z {Mu© Y{}S vH~cã
P~SÑSAv `ÑS
}S{{A2}
Ptd~S{¥ Yj PÅÇ ÉM¡¥
PÑSMmM~} fM}} ySZM}, ySeSMv} uSM}, {S~aÜS} wSe~S ÑSaÜS} {Mu© yMÉ
sScMr sScMr PyÅ yÚkMr wS}~S{ {S¢Í YÉS} _Z PySuÑÜ cT¥
jStÁ Y} {SÜS} _Z ÅÑM} vS jSAv Y}a cryS} YÉMr ÑMy¥ PzMy AytSMÜ} tÁÆMd}
{Mu©a {vmS PvMh \n~¥
|
iAy:
P~dc
|
P~dMc}
email
urmila@abpmail.com
|
|
|