AÉMmMv ySØ~S
zSÇSzSÇHMt} ÉØd©S _dv ÉSMY
Arv ~SMd} PhMZa PyAÅ yM~ {Mv c}S ÑZ¥
AvAtñî ÉØd©S
jSvS |SZ vS¥ cS}q Yt{ÉÚ{SA}Mr jSrHZrS}
<4
sSMc, {SrOzSÇS cH— PÉ <4
sSMc vS¥ wAZ{yMò} ySgSA~}S rSZ
ySgSA~ yM~ vZ, zS}rHZ
yM~Z wA}Ahr Ñv¥
er YYSZMÅS
yiM} AÉMmMv AÑ2Á,
{ÚÉ~{Sv, PyR$, ALòSv
vSvS uM{ñ} ySgSA~}S YMÉv ySØ~SzSÇH
AyAz7 X|~
PsMc; AyAz7 ~ê© AvMZ;
AyAz7 AÅêSer P|Se©rS AvMZ¥
xM~ _dvcS} ÉSMY Arv ~Sd ySgSA~ A{M~
_cAm XAz7 ÉEtSZ
eMY rÌ~Mr wSM}vAv¥ vSvS zSMe
Ayzå rS<}S¥ rS<Mt} SLMw}
Éóma YMi¥ _mS PySkS} jv© dSAvcmS AwiMv} AtMc vj} AtMr ÑZ¥
ZØM}j
wA}ySM}} YZS XsyS zr© |S<}S,
rS<}S PySu ÑZ YMeZ YÉMr Y}H
cM}AiM~v¥ Ac1 AÅAêr ySgSA~Mt} {Mu©
ÉyS} YMe YMÉv vAtZS} {HjSñ ZMrÅS{\±Hv
(1766-68), rS} wM} fvÅ©S{ tSÉ (1772-73), }S{M{SÑv }SZ
(1831), Yv2h4
{jÂ{tS} (1830-_} tÅMc}
{SkS{SAk), rS} wM} &S}cSvSs nScÌ}
(1842)¥ _<Mt} {Mu© fvÅ©S{ YMÉv Zò
ZAäZS
PcSDSAv} c{ñhS}H AÑMÉMy¥ Yv2h4
YMÉv ALòSv ÑMZ
zSe©SM~ÇMq, Y} Xv©}S w|ñmc AÑMÉMy¥
&S}cSvSMs}
ÉMò hS} jv iS®a _MÉAiM~v oSåSA} wYS}
jv©¥ rS<Mt} {Mu© _c jv— ÉÛ|ñ `Aoy
hçyrñH PrS }HAr{MrS Ayd©Sr ÑMZAiM~v¥
_} wM} aSMv4M{SÑv
nScÌ} (1859) PsMc Y}H
cM} \AvÅ ÅrMc} PÅÇ w|ñå
|S<}S YMÉv, rS<}S PyAÅ} zSeZ _MÉAiM~v \ôAÅêS} \M±MÅ—
oSåS}, y©SA}òS} _yØ
YZAÉ_É ÑaZS} ~ê© AvMZ¥
_<Mt} {Mu© _cmS A{~— _<}S ÉySZ AÅAêr¥ PyAÅ} zSe AÑ2Á
_yØ wAZ{yMò}¥
_} wM} 1930-_} tÅc PsMc YÉMr Y}H
c}M~v jSÑSMj} dS~SAÉ}S¥ _<}S PyAÅ} zSeZ _MÉAiM~v AÉM~m PsMc¥ PvSZSdSA~
_yØ hùéS{
PsMca YMÉv AciÌ¥ jSÑSj PsMc wSA~MZ
_<}S PsMc |Sv AÉMmMv¥ <SZ
ÉySZ AiM~v XAÅAêr _yØ wÛyñyòHZ
{ÚÉ~{Sv¥ 1940 ÉSM~} AtMc P{Sm ySgSA~} ÉØd©S
tS<YSZ
tÁ’ÑSjSM}}a c{¥ AÅAêr}S AiM~v PwÅStS}— XMvMcZ oSåS}¥ Ac1
XAÅAêr dS~SAÉ}S _MÉ tAjñ} PtScSMv, c~cS}dSvSZ
Y} P}MUS}S<Z
cSj c}Mr sSMcv¥ cSM~ cSM~ _<Mt} XMvMc AvMj}SZ P}MUS}S<
dÚM~ yMÉv¥
A&rHZ
{ÑS|ÚM$ AÉMmMv}
yd wÚTÇ
AvÑr ÑaZSZ
_yØ rS} w}w} zS}ryÇñ-ÉÑ XMvc`M~S
\wAvMyÅ SSuHv ÑMZ
|SaZSZ
XyôS} wA}yrñv ÑZ
vSmcHZ zSMy¥ AvMj} <MZSjMvZ
AÉMmv Y{tSAv cM} yd
µA{c— zS}r-wSAcUSv PsMc, c©SA}yHZ
&HwwÚb
PsMc Y} YA>cS} PcSva PcSva Ét©-SSuHv
PtÅ PsMc¥ _Z µA{Mc}S PyAÅ} zSeZ ÉS{Sv© AÅAêr XsyS XAÅAêr
AiM~v— PwÅStS} XsyS \ôAÅAêr AiM~v vS¥ _<}SZ eMY
PrSM~v AÉMmMv} yÙÑà ySgSA~
ÉEtSZ¥
wAZ{yò PsMc µA{c _MÉAiM~v ÉS{Sv©Z¥
PyAÅ} zSe _MÉAiM~v wÛyñ ySØ~S
PsMc YMe P| dS~SAÉ}S _MÉAiM~v, rS<Mt} YßHZSjv,
AvMtv wMê AvMjMt} PhvS P~Scjv¥ rdv PsMc ySgSA~Mt} tÁ’Am Y~StS ÉEtSZ
eAnr Ñ~— _cAm zS}rHZ ySØ~SzSÇHMt},
Xv©Am wÛyñ wSAcUSMv} Xuñ-AÅAêr {ÚÉ~{SvMt}¥
tÈMÅ©} Y} _c wA}yrñv ÑZ
1971 ÉSM~ ySØ~SMtÅ SSuHv
ÑaZS} wM}¥ rdv AÉM~m-PvSZSdSA~-hSmeS<MZ}
ySZM} ySØ~SMtMÅ} Xv©Sv© X|M~}
P~Sca _M~v, |S<}S AÅAêr _yØ
PwÅStS}¥ _<}Sa XMvMc _MÉAiM~v \ôAÅêS} jv©¥ rS} wM} ÉÚM|Se PwMZ
_dSMvZ ôSZH
zSMy ySÉ c}Mr Y}H cM}v¥
M|MÑrÌ AÉMmMv}
PyAÅ} zSe ySgSA~ _cAm AyMÅÇ X|M~}—
AÉM~Mm}, PÉ jv© AÉAmÅ ySgSA~ y~M~
XMvMcZ AÉM~Am yM~ uM} Pvv¥ wtyH {Mv cM}v YA~ XsyS A{ZS¥
{AÑ~SMt} vSM{} PÅÇ XØÅmS ÉyS}Z <SZ
Pye{¥ PÉZ ÉÛM® rS<Mt} SS{HMt}
XMvMcZ ÉMGSuv cM}v ‘A{òS}
Pye{’ yM~¥ ÑSÉ©c}, Ac1
csSmS Ér©¥
_Z yÙÑà ÉEtSMZ}
P~SMc}S, PÉZ ÉMò PvSZSdSA~ _yØ
hùéSM{} P~SMc}S |rZ AÅAêr PÑSv,
AvMjMt} {Mu© Y|A~c zSÇSMrZ csS yM~v¥
cSMjZ ySØ~S AvMZ
csS \nM~ XMvMcZ rS AtMZ
‘AÉM~Am’ PySkSv¥ _{vcH, P|MÑrÌ rS<}SZ ySgSA~Mt} {Mu© Årc}S <SZ
YAÅ zSe, rSZ AÉMmMv} _{Aw _yØ
{0H}S w|ñå
ySØ~S vS-AÅMd AÉM~Am \wzSÇS AÅMd
ySgSA~Mt} PzSm YcÇñq cM}v¥ AÉM~Mm} _Z ySgSA~}S ySØ~S
zSÇS PÅdS} csS \nM~, XMvMc <S{Sq©
ySØ~S} ytM~ rS<Mt} \wzSÇS AÉM~Am
PÅdSMvS} tSAy jSvSv¥
xM~ XyôS
|S tS<AYMZMi,
rS Ñ~ AÉMmMv} ySgSA~Mt} SLw
Y~StS¥ PwSÅSMc wSsñc© dÚyZ
PhSMd wYS} {MrS¥ ySAYfM}}
PhÑS}S Y~StS¥ rS<}S ySÉa cM}v Az7
wSYSZ¥
~äMv P|{v¥ wÚy ~äMv}
mSaZS} Ñ©S{M~mÉ _yØ
PysvS~ Aév _~ScSZ ySÉ cM}v PyAÅ} zSe
AÉM~Am ySgSA~¥ ve}H} wÛyñ \wcMã
ySÉ cM}v AÅAêr ySØ~SMtAÅ}S¥ Y}, zS}rHZ
ySgSA~}S ySÉ cM}v PyAÅ} zSe wAZ{
~äMv}
AyAz7 wSYSZ¥
_<Mt} PwÅSa Y~StS¥ zS}rHZ
ySgSA~}S ÉSuS}qr hScA} cM}v XAxMÉ¥ XMvMcZ oSåSA} yS aZ u}Mv} PcSva PwÅSZ
A~£¥ PwSÅSc-wA}öMt rS<}S <SZ
ZØM}jMt} {MrS¥ AyMÅÇ cM} rTq-rTqH}S
_McySM} ZØM}j¥
AÉM~Am}S PyAÅ} zSe c{ AÅAêr¥ c~cS}dSvS, P}MUS}S<
yS PcSva ÉSAzñÉ ZäSAëMr
cSj cM}v¥ tÅ ÑSjSM}}a PyAÅ P}MUS}S<}
{SA~c¥ rOrHZ <jM8}
AÉM~AmMt} ÉDMcñ _ csS <M|Sj©
vZ¥ rS<}S \ôAÅAêr— oSåS},
AÅêc, ÉA~AÉm}, X©ScS\*©S*,
y©SóS} Zr©SAt¥ PwSÅSc _yØ
wA}yS}- cSnSM{S Xv© AÅAêr ySgSA~Mt} rÌ~vSZ
PyÅ dSAvcmS }êqÅH~, <ShHvw1H¥
Y} <s{ XsyS A&rHZ
<jM8}
AÉM~Am}S PwSÅSc, jHyv|S®S _yØ
wA}yS}-cSnSM{SZ }HAr{MrS }êqÅH~¥
mSaZS}
Ñ©S{M~mÉ _~ScSZ ySØ~SMtMÅ}
Éy {AÑ~SZ <SZ
PyS}dS wM}v¥ wÚTMÇ}S mÌAw wA}AÑr¥
ÉÑMjZ PhvS |SZ¥
AÅAêr
ySØ~SMtAÅ
wÚTMÇ}S PwSÅSMc YuÚAvc¥ {AÑ~S}S
dSAvcmS <ShHvw1H—
Xår ÜSmñ
wA}AÑrS ySgSA~ {AÑ~S <SZ
PtdSZ |SZ vS¥ PtdS |SZ
vS _{v PwSÅSc, |S wYM~ yÚMc} \wM}} XØÅ
dSAvcmS PyA}MZ sSMc¥
Arv ÉEtSMZ}
ySgSA~Mt} {Mu© wSsñc© SLMw¥
ÉØd©SeA}ï
ySgSA~}S AvMjMt} <sM{ AÉM~Am, rS} w} ySØ~SMtAÅ,
rS} w} {ÚÉ~{Sv _yØ Éy PÅMÇ AÉAmÅ
yM~ wA}hZ Ptv¥ rS<Mt} u{ñHZ,
}SWHZ
_yØ Y|A~c
wA}hZmSZ Éy PhMZ
`T§wÛqñ¥
rS} w} zSAÇc wA}hZ¥ Y} P|-PtMÅ yÉySÉ
cM}v, PÉZ PtMÅ} wA}hZmSZ Éy PhMZ
c{ `T§wÛqñ¥
Xv©Sv© Pj~S} ySØ~SMtAÅMt} {Úd© wA}hZ:
ySØ~SMtAÅ¥ rS} wM}Z u{ñHZ
wA}hZ¥ wSÉMwSMmñ} csSZ
rS<}S AÉAmÅ¥
zS}rHZ
ySgSA~}S _c csSZ AvMjMt} wA}hZ
Ptv ZAäZSv
yM~¥ |Ata zS}Mr} Xv©Sv© }SMj©} P~Sc ÉDMcñ
rS<}S YyS} PyjSZ \7SAÉc¥
`j}SArMt} `jÂ
yM~ Ayew cM}v¥ P{MYS
yM~v¥ wbSAy yM~v¥ Y} eyñ cM}
AvMjMt} yM~v ySgSA~¥ wSMi ÉS{SAjc {|SñtSZ
PvM{ |Sv, PÉZ zMZ rS<}S P| ySØ~SMtAÅ
vv, _mS rS<}S <sM{Z wA}íS}
jSAvMZ }SdMr zÌ~ cM}v vS¥ AvMjMt}
ySØ~SMtAÅMt} rÌ~vSZ
\7r jHy zSMyv¥
YMeZ yM~Ai, Arv ÉEtSMZ}
ySgSA~}S ySÉ cM}v ArvAm AyAö7
&HMw}
{MrS¥ PÉ jv©Z, rS<Mt} {Mu© YtSv-<tSv,
ÉS{SAjc P|SeSM|Se, dSvS-AwvS, AyySÑ Zr©SAt ÑZ
vS¥ AÉM~Am}S YßHZrS eMY
PrSM~v vS X-AÉM~AmMt} ÉMò¥ AÅAêr X-AÉM~Am ySØ~SMtAÅ}S
AvMjMt} AÉM~AmMt} rÌ~vSZ
\7r {Mv cM}v¥ rS<}S AÉM~AmMt}
ÉMò AyySÑ ÉDcñ
cM}v vS¥ AÉM~Am-XAÉM~AmMt} dSaZS-tSaZS
a ÉS{SAjc ÉDcñ õAhà
eMY aMn¥ pScS-c~cSrSZ
AÑ2Á-{ÚÉ~{SMv} {Mu© tÁ-hS}Am
AyMZ _dv ÑZ¥
Ac1 AÉMmMv
vZ¥
ySØ~SMtAÅMt}
ÉSØÜOArc <ArïSMv
wAZ{ySØ~S}
_c jva ySgSA~} vS{ sSMc vS¥ YyS} wAZ{yMò}
ySgSA~Mt} ÉSØÜOArc <ArïSMv
_c jv ySØ~SMtAÅ}a vS{ sSMc vS¥
_<Mt} ÉSØÜOArc XvÚïSMv
a<}S |Sv vS, a<Mt} XvÚïSMv
_<}S |Sv vS¥ _{v É{Sj PcSsSa dÚ<Mj
wSMy vSMcS rÌA{, ÉyS} Yjy _Z P| ySgSA~, ÉySM} rS<Mt} YA{, yS}GS}
vA{¥
|