ÉS-M}-eS-{S-} X2} {ÑM~ Ay=y fCmMÜMi YuÚAvc cH-PySoñ <|ÚAå¥ ‘‘cAw X©Sä Pwò w$ArMr _dv mJcM}S mJcM}S csS _cmJ _cmJ cM} jÁMÖ AtM~Z, y©É, eSv KrA}¥’’ Xcwm SHcSM}SAå¥ P|v É}SÉA} PwM}Mc} {SsSÜ ÑSrÍAÖ¥

cr ÉÑMj eSÜc-eSAÜcS} cSjmS ÑMÜ |SMö,’’ y~M~v ÉEAr c~cSrS fÚM} |SaÜS ÉSuvS É}e{¥ _MÉAiM~v rS>} vrÍv X©S~yS{ ‘rvÑSZ’-_} {ÚAå \w~Mê¥ ‘rvÑSZ’ {SMv _cScH§¥ É{SMj} PhSMd PrS _o«É P}SeH}S _cSZ¥ _c P|Rvc{Hñ} _o«É P}SMe {ÙrÍ©} cSAÑAv AvMÜ _Z vrÍv X©S~yS{¥ tÁ}å PeMÜMiv ÉSuvS¥ Éy PsMc XySc c}S rs©, _Z X©S~ySM{} csS a ÉÚ} {ÚGZ AvySÉH ySgSA~ AhAcàÉc ÅSåvÚ {ANMc}¥ ‘‘_cmS ÉS{SAjc tSAܧ wS~v c}Mr PwM} YA{ rÏ£’’, AÑA2Mr csS y~M~a ySØ~S yÚkMr PcSva XÉÚAyuS ÑÜ vS _Z eSAÜcS}¥

Pcv YjMc} rÍ~vSÜ ~rS {MòÅc} yS YÅS PzS>ÉM~} cSjmS XMvc cCnv Ai~, rS} y©SdS AtMr AeMÜ ÉSuvS y~M~v, ‘‘Y{SMc |At PcSva ÉÚ}cS} yM~v, _cmS Pmc-_ eSvmS CncnSc rÍM~ AtMr ÑMy, rS} jv© Y{SMc cH c}Mr ÑMy jSMvv? ~rSAj} {MrS <hÍ} P{Ñvr c}Mr ÑMy¥ YMe PsMc yS}ØyS} A}ÑSÉSñ~ AtMr ÑMy¥ wÚM}S eSvmS rÍM~ òJAoaMr _MÉ eSZMr ÑMy¥ ~rSAj-YÅSAj yiM}} w} yi} _Z cCnv cSjCm cM} AeMÜMiv¥ Y} _dv? P}cAoñØMÜ} AtMv òJAoaMr AeMÜ Y{}S eSvmS AÅMd AvZ¥ ÉÚ}-rS~ zÍ~ ÑMÜ PeM~a êAr PvZ¥ ‘‘{Úd}S YMe PeMÜ At~S{¥ Xå}S eSaÜS} wM} _cmS ~SZv Cnc cM} eSaÜS ÑÜAv¥ wÚM}S Xå}S Y} eSZMr ÑMy vS¥ aZ ~SZvmS Y} _cyS} eSZM~Z ÑMy¥’’

‘PjS AjrS aAÑ AÉc2}’ iAyMr ‘wMÑ~S vÅS’ eSaÜS} wM}Z <hS}{Su©M{} Ñ©SM~SMjMv \ú~ ÑMÜ aMnv ÉSuvS¥ rdva yA~\Mo ~rS-YÅS} }Sj§¥ ySAc}S cMM wSv vS¥ ÉSuvS Ac© `Cm`Cm wSMÜ rS>} h~S cT cM} AtMÜAiM~v¥ ‘‘TU{’ iAyMr <s{ Y{SMc ÉÚM|Se AtMÜAiM~v c~©SqAj-Yv2Aj¥ Y{S} jHyMv rS>} XytSv PzS~S} vÜ¥ ÑSMr uM} XMvc Aci AÅAdMÜAiM~v¥’’

eSMv} <s{ rSA~{ {S vH~S eSMvcSM}} cSMi¥ _} wM} wScSwSAc zSMy AÅdMr cT c}M~v wA¢r |Å}SMj} cSMi¥ x~a PwMÜAiM~v ÑSMrÑSMr¥ ‘É}e{’ \wSAu PwMÜAiM~v _cCm <ArM|SAerSÜ eSv PeMÜZ¥ ‘‘Yja vSM{} PÅMÇ É}e{Z y©yÑS} cA}¥’’ YAÅ} tÅMc} <s{ PsMc yA~\Mo eSv eSZMiv¥ Ac© rS>Mc iSAÖMÜ Pcv X~cS-cAyrS-PµÜS-ÉÚvHAu}S _AeMÜ? èSAÉcS~ ÉòHMr rSA~{ AvMÜa Pcv Xv©Mt} ÉMò <ArM|SAerSÜ ArAv PcSqnSÉS?

Å}HM} }Se yM~ PySu ÑÜ Aci PvZ ÉSuvS}¥ {ÙtÁzSÇH _Z eSAÜcS PÑSMm~ AÑ2ÂUSv Z*S}v©SÅvM~} AvMj} fM} yMÉ Xr©å AyvMÜ} ÉMò jSvSM~v, ‘‘<ArM|SAerSÜ zÜ wSZ vS¥ <ArM|SAerS PrS sScMyZ _yØ sScS \Ahra¥ rMy rS} ÉMò Y}a _cmS csS yA~¥ YA{ cdva AÑÉSya cA} vS, Y{S} rÍ~vSÜ XMv©}S crmS _AeMÜ yS AwAiMÜ¥ _ Éy rÍö rs©¥ PcSv iAyMr c’mS eSv Pw~S{, rS AtMÜa YA{ AvMjMc AyhS} cA} vS¥ Y{S} ~ê©, _cmS eSv eSZM~a rS PµSrSMt} _tMÜ PwR>Mi PtaÜS¥’’

hmj~At ÉSx~© wSaÜSMc Pr{v Y{~ AtMr vS}Sj ÉSuvS¥ ‘‘eSv AÑm ÑaÜS Y} eSv eSaÜS cH _c? eSv AÑm ÑM~Z PÉZ eSÜc-eSAÜcSMc AvMÜ <hS}{Su©{ ÑZhZ cM}¥ Ac© dÚy dÚ>CmMÜ PtdMr PeM~ _ Éy Aci vÜ¥ XMvc tË} P|Mr ÑM~ PtsMr ÑMy, rS} {Mu© {S~{Å~S crmS YMi¥ |S eSv wSDö, eSZAi, Aci eSv AÑm ÑMÜMi, Aci ÑÜAv¥ P|{v ‘ÉSAsÜS’ iAy} ‘hÍwMc PÉ’, yS ‘cÌi vS cMÑS’¥ ‘jÁ{ñ’ iAy} ‘jy cZ ySAje} |SÜ’ Zr©SAt¥ ‘ÑSòS{S’, ‘{cyÚ~’, ‘cÜS{r’, yS ‘cS~ PÑS vS PÑS’, ‘~{MÑ jÁtSZ Ac’ (ÅSÑTd-}AyvS} {ÚAå <rHêS} iAy) — w} w} Éy iAyMrZ eSv PeMÜAi¥ wÚ}ÜS}a PwMÜAi¥’’

PµSrSMt} TÙAr} X©S~ySM{ Pcv _dva `v`AvMÜ aMnv ~rS-YÅS-}Ax}S? AÉMv{S Ñ~ PsMc PyM}SMvS} wM} PyAÅ} zSe iAy} eSvZ tÅñMc}S Y} {Mv c}Mr wSM}v vS¥ _c cS}q cH? _dvcS} eSMv} SO YÜÚ} jv© ÉSuvS tSÜH c}M~v, yrñ{Sv XAô} É{SjMc¥ ‘‘_dv ÉySZ hSZMi er ÉSx~©¥ P| PcSva eSv |At rSàêAqMc} jv©a AÑm ÑÜ, rS ÑM~a êAr PvZ¥ YMe} AtMv} {MrS _c _cmS eSv AvMÜZ füS} w} füS wMÖ sScS} É{Ü eSÜc PsMc ÉÚ}cS}— cS}a} PvZ¥ xM~ eSMv Éy Aci sScM~a, <Sq sSMc vS’’¥

yA~\Mo _dv hS} jv ySgSA~ eSÜc¥ cS} ÉMò oÍMÜm eSaÜS Éy PsMc PyAÅ \wMzSe cM}v? <4 cMv P|v YcSÅ PsMc wÖM~v ÉSuvS¥ ‘‘_c ÉMò eSv eSaÜS} PrS Y} h~ PvZ¥ YA{ jSvMrZ wSA} vS, oÍMÜm eSMv Pc Y{S} ÉÑ-eSÜc¥ <Mr©Mc rS} É{MÜ _MÉ AvMj} ~SZv`M~S PeMÜ hM~ |SMö¥ vî c}S} {MrS É{Ü P| PvZ¥

}yH4ÉòHr-ÉÑ <hÍ} ySØ~S eSMv} eSAÜcS ÉSuvS} ~ê© cH? ‘‘eSAÜcS AÑÉSMy Y{SMc Y}a XMvc tË} P|Mr ÑMy¥’’