td~ }SAveba, AÉAw_M{} ÑSMr cuÚ jS{ÚAYZS-wS¢My®}

vHM~Sàw~ }SZMhRuÚ}H  ² }SAveb

wA}yrñMv} kMY }SAveb AyuSvÉzS YÉva uM} }SdMr wS}~ vS AÉAw_{¥

<SZ wS<h tÅc wM} ySM{}S ÑS}~ }SAveMb¥ ySM{Mt} _Z ‘tÁjñZ tÁMeñ’ jZH ÑM~v rOq{Û~ <SsñH PÉSÑ}Sy YA~¥ <SZ 1700 PzSMm ÑS}SM~v }SAveMb} <Såv wÚ}<uSv AÉAw_M{} TvÚ t§Mc¥ YÉSvMÉS~ wÚ}ÉzS} Y}_ÉAw cS\AÄ~} PÉSÑ}Sy _ yS}Z <s{ rOq{ÛM~} ÑMZ tS<AYMZAiM~v¥ <hSM} rS<} AyTM$ cÌàÉSZ ÑSM}} {Û~ cS}q, {Mv c}Miv AÉAw_M{} AciÌ PvrSa¥

1962 PsMc }SAveMb \MYMi ~S~ wrScS¥ ÑS}Suv }SMZ} PvrOM§ _~ScSZ AÉAw_M{} P| YAuwr© cT ÑMZAi~, _ yS} rS} XyÉSv fm~ yM~ tSAy rOq{ÛM~}¥ tM~} Pj~S |Úy PcS} cA{Am} ÉtÉ© Av{ñ~ wSM~} tSAy, “ÑS}Suv }SMZ} j{SvS PÅMÇ} wM} yØÅMeSwS~ PhRuÚ}H}S cZ~S a P~SÑS PhSM}Mt} }êc ÑMZ \MnAiM~v¥ rS<} _cö® YAuwMr© AÉAw_M{} {Mu©Z AyM(SÑ cT ÑMZAi~¥” ArAv Y}a tSAy cM}v, PÉSÑ}Sy YA~} AyTM$ AÉAw_{ |r cÌàÉS cM}Mi, {SvÚÇ rr rSMt} tÊM} ÉA}MZ AtMZMiv¥ rS<} csSZ, “{SvÚÇ {Mv cM}Miv, PhSM}Mt} ÉMò PfS}SMx}S c}S AÉAw_{ PvrSMt} XMv©} AyTM$ _{v XAzM|Se YvS ÑSÉ©c}¥ rS iSYS a}SZ PÉSÑ}SyMc 2001 ÉSM~ AÑ}SwÚ} PcM4 <SsñH cM}Ai~¥ rS} AyTM$ vSvS XAzM|Se {SvÚMÇ} cSMi <ÑÉv yM~ {Mv ÑMZMi¥” }SAveMb} rOq{Û~ PvrS cS|v AraZSA}} tSAy, “_ ySM}} PzSMm AciÌ PwSòS}-y©SvS} ±iMY Px~S iSYS AÉAw_{ Y{SMt} PcSva ySuS AtMr wSM}Av¥ Y{}S {SvÚMÇ} cSMi PwR@iMr PwM}Ai~S{¥ rSZ jZ ÉDMcña AvAZr Ai~S{¥”

AÉAw_{ ÉSØÉt yØÅMeSwS~ySyÚ} tSAy, “ÉH{SvS wÚvAyñv©SMÉ} xM~ Y{SMt} AciÌ XÉÚAyuS ÑMZMi¥ AyM5Çq cM} PtdMr ÑMy¥” rS<} AyTM$ rOq{ÛM~} YvS XAzM|Se <ÉMò ArAv yM~v, “{SAxZS}S cS}a vZ¥ rMy PdS<j AvMZ PtdMr ÑMy, _Z Ayw|ñMZ} AwiMv aMt} PcSva ÑSr YMi Ac vS¥” rMy vS{ <cSMÅ XAvöÌc }SAveMb} _c <yHq AÉAw_{ PvrS yM~v, “1972 ÉSM~ |dv ÉS}S }SMj© Y{}S 14Am YÉv PwMZAi~S{, rS} {Mu© _cAm Ai~ }SAveb¥ PÉZ YÉMv P| _{v ÑMr wSM}, rS} wÛySñzSÉ XyÅ© A{~Mr cT cM}Ai~¥ t~ uM} AvMZAi~, cî cM} AjrMr ÑMy¥ rSZ PÉSÑ}SMy} zSy{ÛArñMr cSA~ ~SeSMr \Mn-wMY P~MeAi~¥ Ac1 rSMra PÅÇ}êS Ñ~ vS¥”

}SAveb ÑSriSYS ÑM~a jS{ÚAYZS a wS¢My®M} tÁeñ XêrZ sSc~ AÉAw_M{}¥ jS{ÚAYZSZ rOq{Û~ <SsñH <zSr hMùSwSu©SZMc 13,890 PzSMm ÑSA}MZMiv AÉAw_M{} jSÑSvS}S dSv¥ wS¢My®M} AÉAw_{ <SsñH PeR}Sò hMùSwSu©SZ 7,770 PzSMm w}SAjr cM}Miv rOq{ÛM~} jSAÑ} Y~{Mc¥ rMy P~ScÉzS PzSMm} AvA}Md jS{ÚAYZSZ <SZ ÉSMY 22 ÑSjS} _yØ wS¢My®M} <SZ 27 ÑSjS} y©yuSv cM{Mi ySM{Mt}¥ _ <ÉMò AÉAw_M{} Pj~S cA{Am} ÉtÉ© rÌxSv {¢~ yM~v, “ÉS}S }SMj©Z {SvÚÇ {Úd AxA}MZ AvMZMiv¥ rMy }SAveMb vS AjrM~a wS¢My®}-jS{ÚAYZS {Úd}êS cM}Mi¥ y©yuSv c{S} cS}q AvMZ tM~ YM~ShvS ÑMy¥ _dv _ AvMZ AciÌ y~y vS¥” tM~} XjZ-jS{ÚAYZS PjSvS~ cA{Am} ÉtÉ© {MvSj tM§} tSAy “ÉØd©S~fÚ PzSmSM}}S Y{SMt} PsMc wÚM}SwÚA} {Úd fÚA}MZ PvvAv¥ dAvc{ñH a rxAÉA~ jSAr-\wjSAr} {SvÚMÇ}Sa P| Y{SMt} ÉMò YMiv, yÚsAzA§c x~SxM~Z rS è _Z tÁZ PcM4 ÑS} <ÉMò tM~} PeSAï&5McZ tSZH c}Miv rOq{Û~ PvrS KÉZt YA{}¥ rS<} tSAy, “tM~} cMZcAm PeSïH} PvrS}S AÉAw_M{} ÉMò ÑSr A{A~MZAiM~v¥ {SvÚMÇ} cSMi Ay®SÉM|Se©rS eMY vS anSZ _dSMv _{v x~ ÑMZMi¥” jS{ÚAYZS 1 Bc rOq{Û~ ÉzSwAr rSwÉ hçyrñH XyÅ© yM~v, “XNyu cZ~S cS}ySM} |Úå Atv{jÂ}Mt} AÉAw_{ yÚAkMZAi~, rOq{Û~ É}cS} eYM~ rSMt} TAj-P}SjeS} y3 ÑMZ |SMy¥ PÉ cS}MqZ _{v x~ ÑMZMi¥”

jS{ÚAYZS a wS¢My®} AvMZ XyÅ© YÅS} YM~Sa PtdMiv rOq{Û~ PvrO§¥ ÑS}M~a y©yuSv cM{Mi _dSMv¥ tM~} Pj~S (AÅOS|~) cA{Am} ÉSuS}q ÉDStc Az AÅytSÉMv} csSZ, “_ yS} _dSMva Y{SMt} PjrS} cS\*oS\v cT ÑMZ Pe~¥ dÚy ÅHmZ _Z tÁZ PcM4 Y{SMt} wrScS \YMy¥” rOq{ÛM~} _{v tSAy \AYMZ AtMZ AÉAw_M{} XjZ-jS{ÚAYZS PjSvS~ cA{Am} ÉDStc eòS |Sty yM~v, “Y{}S {SvÚMÇ} ÉMòZ YAi¥ Pc\ {ZtSv PiMY wSA~MZ |Sy vS¥ ~SM~} eyñ uM} }SdMr P| PcSva <ArM}SMu} P{ScSAy~S c}y¥”