YA{ |At AjMaÉ cA}, AyAz7 AyÇMZ PrS{SMt} AvjS {rS{r YMi? PrS{}S AvZZZ y~My, ‘Ñ<©S YMi, Ac1 yY}S {SvMr hSv vS¥ yY}S yÚkMrZ wSM}v vS
rS<Mt} ÉMò Y{SMt} _cmS AhåS} wSsñc© YMi¥ rS<}S Pcy~ rS<Mt} {r, rS<Mt}
zS~-~SeS, rS<Mt} AÅêS Y{SMt} aw} hSAwMZ PtaZS} PhîS cM}v¥ Y{}S P| Xv©
}c{ AciÌ zSyMr wSA}, Y} Y{}S P| AncmSa zSyMr wSA}, PÉmS
rS<}S yÚkMrZ hSv vS¥ |Úe P| ytM~Mi PÉmSZ PrS {SvMr
hSv vS¥ YÉM~ vS, a<Mt} ZMeSZ ~SMe¥’
PrS{SMt} _Z csS`M~S <ArAm PjvSM}ÅMv} PêM® ÉAr©¥ YA{ _ }c{ zSyrS{, Y{S}
ySyS-{S _ }c{ zSyMrv, _{vcH rS<Mt} {S-ySyS-wÛyñwÚTÇ-wÛyñvS}H ÉySZ
_ }c{mSZ zSyMrv¥ _mSZ {SvÚMÇ} u{ñ¥ {AUMí} u{ñ¥ Y} _Z XySu©-AhåS`M~S |At |ÚMe |ÚMe
hM~ vS YÉr rS ÑM~ {SvÚÇ <U} PsMc YZ Am |ÚMe _MÉ tS<YSMr wS}r vS¥
Ac1 AhåSzSyvS P| Pcy~ _cmS |Úe PsMc Y} _cmS |ÚMe wS~Mm |SZ, rS-Z PrS vZ, AhåSzSyvS _cmS {SvÚÇ
PsMc Y} _cmS {SvÚMÇa wS~Mm |SZ¥ _cZ yZMÉ}, YwSrtÈAîMr _cZ wA}MyMÅ} tÁMmS {SvÚMÇ} u©SvuS}qS cr Y~StS ÑMr
wSM}, PÉmS PrS Y{}S P}Sj PtAd¥ P|{v uM}S, y3ÌMr y3ÌMr AhåS} rxSr¥ yYMt} zSyvSAhåS} ÉMò P|{v
PrS{SMt} zSyvSAhåS A{~Mi vS, Pr{vZ PrS{S} zSyvSAhåS} ÉMò PrS{S} y3Ì} zSyvSAhåSa vS-Z A{~Mr wSM}¥
rdv? _Z yS} YÉ~ h©SM~b¥ ySyS-{S’} ÉMò {Mr vS A{~M~ ÑZ Y{}S u{Mc-uS{Mc
Y{SMt} YZAoZS {SvMr rSMt} ySu© cA}, vS ÑZ Anc _cZ cS¢ cM}
a}S Y{SMt} aMt} csS {SvMr ySu© cM}¥ XÅSAå ÑZ, {MvS{SA~v© ÑZ, Ac1 PyAÅ} zSe PêM®Z
PÉ Éy Y{}S tÁ’wêZ ÉS{M~ AvZ¥ yY ÑMZ anS} Y} yY cM} PrS~S} _cmS XAzarS YMi vS? PÉZ XAzarSZ Y{SMt} ÉS{M~
AvMr PÅdSZ¥ Ac1 ÉSuS}qr y3Ì} ÉMò PÉmS ÑZ vS¥ y3Ì PrS{S} yZÉH, Xsh rS} u©SvuS}qS, a} AhåS Xv© }c{, rSZ u{c
AtMZ Pc\Z cS\Mc AvMj}
{r {SvSMr wS}My vS¥ PÉmS Anca vZ¥
rS ÑM~ rÌA{ cH c}My?
|ÚAå
sScM~Z \wSZ
ÑZ
|
PrS{S} cSMi _cmS \wSZ YMi¥ AvMj} _yØ XMv©} P| PcSva AhåS-zSyvSMc |SAhMZ PvaZS¥ cH zSMy? |ÚAå
AtMZ¥ rÌA{ |S zSyMy
yS y~My rS} AwiMv _cmS ÉA~o |ÚAå hSZ¥ rÌA{ _mS Pcv zSyi
yS Pcv y~i? PrS{S} y3ÌZ yS Pcv rS} csS`M~S zSyMi _yØ y~Mi? PrS{S} |At |ÚAå
AtMZ {Mv ÑZ y3Ì Anc y~Mi, rS ÑM~ rS} csS P{Mv PvaZS} PhîS cM}S¥ _} jv© <s{ Årñ Ñ~,
ZMeSMc tÊM} ÉA}MZ }SMdS¥ rMyZ rÌA{ Sö AhåS c}Mr wS}My, P| AhåS PrS{SMc Anc |ÚAå}
uS}SmS AhvMr PÅdSMy¥ _mS PrS{S} AvMj} wMêa jTA}¥ |At ZMeS uM}
yMÉ sSMcS, xS<AcMr rÌA{Z wYMy¥ cS}q rÌA{ P|MÑrÌ XMv©} Anc zSyvSmMc P{Mv AvM~ vS,
xM~ PÅÇ w|ñå êArmS PrS{S}Z Ñ~¥
YÉM~ rÌA{ _cmS AjAvÉ Anc yM~ zSyi {SMvZ PÉmS Anc, rS PrS
vZ¥ Yß<r©Z Y} XÑóS} PrS _c vZ, vS? rSZ y~Ai, AvMjMc _dv PsMcZ _cmÌ PzMg-eMY AvMr PÅMdS¥
_Z AÅêS yS {SvAÉc Xz©SÉmS cM~j jHyMv dÚy PyAÅ t}cSA} ÑMZ aMn¥ ÜÌM~} y3ÌMt} ÉMò Y{}S ÉSuS}qr
PiSmMy~S PsMc yY ÑMZ \An, w}è}Mc XMvc cS~ uM} AhAv, XMvcmS ySAY} P~SMc} {MrSZ¥ wSYS} y3ÌMt} PêM®a Éh}Sh}
y©SwS}mS _cZ }c{¥ _yØ PrS{}S PyAÅ} zSeZ P{SmS{ÚAm _cZ PhvS wA}MyÅ, _c }c{ wYSMÅSvS} uS<h,
_c u}Mv} rcñAyrMcñ} {Mu© yY ÑMZi¥ Ac1 cM~Mj Az7 wA}MyMÅ} PiM~M{MZ, Az7 rSMt} AhåSzSyvS, Az7 rSMt} PyMY anS} AvZ{cSvÚv¥ PÉZ y3ÌMt} AhåSzSyvS P| PrS{S}
{MrS ÑMy, rS} PcSva {SMv PvZ¥ y}Ø _mS uM} PvaZSZ zS~ P|, XMvMc}Z {rS{r, u©SvuS}qS, Ay®SÉ, Éy AciÌZ
XMvc Xv© }c{ ÑMy¥ PÉmSZ SSzSAyc¥ _yØ _Z vSvS {Mr} {ÚMdS{ÚAd ÑaZS} ÉÚM|SemSZ cM~j
jHyMv} _cmS yY ÉÚM|Se, cS}q _Z zSMyZ, AyAz7 {Mr} P~vMtv yS fSr<ArfSMr} {u© AtMZZ Y{SMt} {v <ÉSA}r ÑZ¥ Ac1 _Z ÉÚM|Se cSMj
~SeSMr hSZM~ XMv©} {rS{ra PdS~S {Mv cvMr ÑMy, yÚkMr ÑMy¥ |At yÚkMr wSM}S, rS ÑM~Z A{ÅMr
wS}My¥ |At vS wSM}S, tÊ}§ ySYMy¥
ÉSuS}q zSMyZ _Z csSmS <M|Sj© Y{SMt} AhåSenMv} PêM®,
P{~SM{ÅS} PêM® Y} AvjS AÉ$Så PvaZS} PêM®¥ jSMvS PrS, Y{}S |dv yY ÑMr sSAc, rdv
Y{SMt} {Mu© ÉyMhMZ <uSv ÑMZ aMn tÁMmS ZM{SÅv— _c, ZMeS, Y} tÁZ, zS~ySÉS} YcS:S¥ tÁ’vG}mS PrS {SvÚMÇ}
u{ñ, PÉmS yt~SMvS} PcSva <4Z PvZ¥ Ac1 ySZM}} jeMr} ÉMò
AvMjMc dSw dSaZSMvS} É{Z ÉyMhMZ |S Xå}SZ ÑMZ tS<YSZ, rS Ñ~ {SvÚMÇ} ZMeS¥ _Z ZMeS} jv© P| cr AciÌ vî ÑMZ |SZ, |S Y} cdva AxM}
wSaZS |SZ vS¥ ZMeS P| Éy
É{Z zÌ~, rS y~y vS,
ZMeSZ Anc Anc P~Me PeM~
XMvc zS~ AciÌa cM} Px~S |SZ¥ Ac1 XMvc É{MZZ PtdS |SZ, ZMeS y©SwS}mS dÚy PvMeAmzu{ñH¥
{SvÚÇMc |ÚAå} ws PsMc ÉA}MZ AvMZ YMÉ¥ AvMj} ZMeS yjSZ }SdMr Y{}S _rmSZ
{MvSM|SeH ÑMZ wAY, P| Ér© PsMc, |ÚAå PsMc, {SvAycrS PsMc AyhÌ©r ÑMZ |SZ¥ |dv PrS{}S
Y}a _cmÌ yY ÑMy, hScA} c}My, Y}a XMvc }c{ {SvÚMÇ} ÉMò A{ÅMy,
rdv PtdMy _Z cMZcmS AjAvÉ jHyMv {Û~ ÑMZ tS<YSMö¥ Avic PcA}ZS} vZ, {SvÚÇ AÑMÉMy
rÌA{ Pc{v ÑMr hSa PÉmS AvuSñ}q c}S} PêM® {Û~ zÊA{cS
AvMö¥ YÉM~ Pcy~ YA{ ‘{SvÚMÇ} {MrS {SvÚÇ’ Ñy
zSyM~Z PrS Pc\ {SvÚÇ ÑZ vS¥ rS} w}HêSmS
cSMj} {Mu© AtMZZ c}Mr ÑZ¥ ÑZMrS PcSva cSj c}Mr AeMZ PtdM~ PÉZ cSjmS
P| zSMy c}S ÑMö, rS PrS{S} vHAr} ÉMò P{M~ vS¥ rdv cH
c}My rÌA{? PrS{S} yY ÑMZ anS} AÅêS} awM}Z
z}ÉS c}Mr ÑMy PrS{SMc¥ rdvZ |ShSZ ÑMy, rÌA{ {SvÚÇ AÑMÉMy
Pc{v¥
Y{}S ÉySZ AciÌ vHAr-AÅêS-AvZ{ AvMZ yY ÑZ¥ w}yrñH cSM~
{SvÚÇ AÑMÉMy AvMjMc cH zSMy cvoSf c}y, PÉmS XMvcmSZ Avzñ} cM} _Z vHAr-AÅêS-AvZM{} aw}¥ rMy AcvS
PÉ Éy vHAr-AÅêS P| Éy É{Z Anc, rS vZ¥ aZ P| <sM{ yM~Ai~S{, Y{}S yA~ ySyS-{S’} {Mr} ÉMò A{~ ÑMö
vS, ySyS-{S Y{SMt} wSÉñMwAfzmS yÚkMr wS}Mi vS— Anc¥ YA{ yA~ cH, |dv yY ÑMZ wS<hmS P~SMc}
ÉMò A{ÅMy, wS<h }c{ YZAoZS jSvMy, wS<h u}Mv} Ayrcñ PrS{S} }SMr} fÚ{ PcMY PvMy— rdv <4 cM}S AvMjMc, AvMj} AÅêSMc, AvMj} PÉm Xy z©S~ÚjMc¥
rS} {SMv _Z vZ P|, |S rÌA{ PjMv _MÉi, PÉmS zÌ~¥ Ac1 |S PjMvi PÉmS
PrS{S} ySAY} AÅêS, ÉÚr}SØ PÉmS zÌ~ ÑMr wSM} vS— _{vmS uM} AvM~ zÌ~ ÑMy¥ YÉM~
Y{SMt} cH ÑZ, PiSm Py~S PsMc |S jSAv, |S AÅAd, uM} AvZ PÉmSZ SrÆAÉ$¥ zSAy, Y{SMt}
{S-ySyS}S cdva zÌ~ y~Mr wSM}v? _Z zSMy zSySmSZ Ac1 zÌ~¥ Y{S} jSvS}
ySZM} _cmS jeà YMi, PÉmSMc X©ScMÉ9 c}Mr AÅdMr ÑZ¥ |ÚAå AtMZ <ArAm csS, yåy©, fmvS AyhS} c}Mr ÑZ¥ rMyZ Anc AÉ$Så, Anc y©SwS}mS yÚkMr
wS}My, AhvMr wS}My¥
_
Anc, a Anc
Ac1 <4 ÑMö, _Z
‘Anc’ y©SwS}mS crmS Anc? {SMv Xv© Pc\ Anc y~~ vS YA{
Anc y~~S{, rS} AyhS} ÑMy cH cM}? PcSv ‘Anc’mS} wê PvMy
rÌA{? P|dSMv _cmS Ér© <ArAïr, Y{}S PyAÅ} zSe
PêM® rS}Z wê Pvy¥ Ac1 XMvc É{Z _cmS wA}AôAr Y{SMt} zSyMr ySu© cM} PcSv Ér©mS Y{}S éÑq c}y¥
uM}S _cmS XAxMÉ _c jv c{ñH} _cAm cSj _cmS AvAtñî É{MZ j{S PtaZS} csS Ai~¥ ArAv
PcSva AyMÅÇ cS}Mq PÉmS j{S AtMr wSM}vAv¥ rS<} yÉ
rS<Mc ycMiv, _yØ Éòr cS}MqZ
ycMiv, cS}q _cmS tSAZ§ AvM~ rS wÛ}q c}S}
tSAZ§ rS<}Z¥ Ac1 PrS{SZ PtdMr ÑMy ArAv cH cS}Mq cSjmS j{S AtMr wSM}vAv¥ |At
rS<} cSj vS j{S PtaZS} ÉAr©Z PcSva `T§wÛqñ cS}q sSMc, rS ÑM~ PrS{SZ PÉmS yÚkMr ÑMy¥
YyS} yÉ-_} Atc PsMc PzMy PtdMr PeM~, yÉ Ac1 zÌ~ AciÌ yM~vAv¥
tÁ’Atc PsMc PtdM~ tÁjMvZ Anc¥ xM~ PcSv Anc-mS} wê
PvMy, PÉmS PrS{SZ Anc c}Mr ÑMy¥
|At wê PvaZS cAnv ÑZ, rS ÑM~a Xår _cSAuc
‘Anc’Mc SHcOAr AtMr ÑMy¥
YyS} uM}S, rÌA{ _{v _cmS jSZeSZ cSj c}i, PÉdSMv
_cmS YM~ShvSZ XMvMc YMi, |SMc yM~ _cmS A{io éÀw¥ rÌA{ jSMvS _{v
_cmS AjAvÉ AvMZ YM~ShvS ÑMö, |S éÀMw} _c jMv} {Mv
YfSr AtMr wSM}¥ |At PÉmS Anca ÑZ, rS ÑM~a _Z YM~ShvSmS rS} ÉS{Mv vS c}SmSZ Anc¥ |At PÉZ
YM~ShvSmS jHyv{}q AÉ$SMå} y©SwS} vS ÑZ, rS ÑM~ PÉmS {Ú~rÌAy ÑMZ PeM~ AciÌ êAr ÑMy
vS¥
_yØ
{SvAycrS
_ yS} ~ê cM} Ptd, _Z P| tÁMmS fmvS, tÁMmSMrZ PrS{S} |ÚAå a {SvAycrS} _cmS
P{~y3v <MZSjv¥ ZØM}AjMr |SMc yM~ AhåS} ‘AÉM1AÉÉ’¥ _mSZ
ÉÚAyMyhvS} {Û~ csS¥ AyMyhvSmS _ PêM® Anc ÑZ Anc Anc wA}{Sq |ÚAå
Y} {SvAycrS A{AÅMZ¥ ÉSuS}q zSMy Y{}S |ÚAå y~Mr |S yÚAk, PÉmS ÑZ cSM~S, vZ ÉStS¥ ySUMy Ac1 y©SwS}mS PÉ }c{
vS-Z ÑMr wSM}¥ tÁMmS Anc |ÚAå} {Mu© PsMc wA}AôAr XvÚ|SZH PyMi PvaZSZ Ac1 AyMyhvS} cSj¥
Y} _cmS csS yA~¥ XMvc É{Z _{v ÑZ P| PrS{S} AvAtñî AciÌ {rS{r AvMZ rÌA{ sScMr hSa¥
Y{SMt} PtÅ eqrSA0c, Xr_y PrS{S} {rS{r AvMZ rÌA{ sScMrZ wSM}S¥
Ac1 PÉZ {rmSZ Anc, rS vS-Z ÑMr wSM}¥ P|{v uM}S, Pc\ ÑZMrS PÑSM{SMÉiÌZS~ yS P~ÉAyZSv¥ PrS{S} {v
{SvMr hSZ vS¥ rÌA{ {Mv cM}S Y{SMt} ÉØÜOAr, `ArMÑ© _ Éy
PvZ, Xr_y _{v Pc\ sScMr wSM} vS¥ _mS zÌ~¥ sScMrZ wSM}¥
_yØ rSMt} Éy XAucS}
AvMZ Y{SMt} É{SMj
sScMr wSM} _yØ PÉmSZ \Ahr¥ rÌA{ {SvMr wSM}S vS PÉmS PrS{S} <yM~{¥ rSZ PcSva
YM~ShvS, PcSva YûS yS PcSva AyrMcñ PrS{S} _Z {r AvMZ }SeS}SAe, rcSñrAcñ
vS c}SZ zS~¥ _mS _{AvMra Anc vZ, YyS} yÚA${SMv} cSja vZ, cS}q _Mr P~SMc}
PrS{S} ÉDMcñ ‘ÉóHqñ{vS’ yM~ _cmS uS}qS ÑMy¥ PÉmS PrS{S}
wMê zS~ vZ¥ rSZ Anc jSZeSZ Anc wA}AôArMr AvMjMc cM+S~ c}Mra AÅdMr ÑMy¥
Y{}S Éxm AÜ~, ~SZx AÜ~— _ Éy AvMZ dÚy csS yA~¥ dÚy YM~ShvS cA}¥ cH cM} _`M~S AÅdMr ÑMy,
Pc{v zSMy _`M~S YZ§ c}M~ rÌdY ÑMZ anS |SMy rS AvMZ AhåS} Xå PvZ¥ Ac1 Ér©, |ÚAå, {SvAycrS, AyMyhvS— _Z csS`M~S Y{}S Éh}Sh}
zSAyZ vS, {Mv cA} Xsh _`M~SZ Ac1 ÉSuS}Mq} ÉMò _c jv X-ÉSuS}Mq} wSsñc© KrA} cM}¥ TSmñMvÉ, hmwMm ZØM}Aj, YßAy®SÉa _ Éy PrS <MZSjv, Ac1 _cZ ÉMò _c jv yÚA${Sv _yØ zS~ {SvÚÇMc
AhAvMZ PtMy hA}M®} _Z
KyAÅî©`M~S¥ hA}® PrS
KrA} c}S |SZ vS¥ hA}® KrA} ÑZ PyAÉc ZÄAmØf PsMc¥ PÉ`M~SMc XyMÑ~S c}Mr
PvZ¥ rSMr YÉ~ {SvÚÇmS vî ÑMZ |SZ¥ hA}M®} _Z KyAÅî`M~S Ac1 fMÇM{Mj P}Sj <©ScAmÉ cM} YZ§ c}S |SMy vS¥ AvMj} <Ar vj} AtMr ÑMy,
AvMjMc X©S~Smñ }SdMr ÑMy¥ {Mv} jSv~S`M~S PdS~S }SdM~Z ÑMy¥ y©É¥ |