ÉSr©jMv} {Úå ÉØeHr

ÉÚuH} hçyrñH

_cS cÌH, ÉtSv2 wS~¥ c©SD, 70.00

YßjHyvH Å@Am uSM} a zSM} PyÅ `T§ tSAy cM}¥ ÉtSv2 wSM~} P~dS 204 wÙïS} PiSm {SMw} yZAmMc y}Ø YßcSAÑAv y~S |SZ¥ P~dc AvMj \àÉeñ wÙïSZ _cyS} A~MdMiv ‘jHyvcsS’, _cyS} A~MdMiv ‘YßcSAÑAv’¥ ‘ySbÑS}S jHyMv} cStS{SAm’ AÅM}SvSM{ É2Hw yM2©SwSu©SMZ} <Sc«csMv ‘TÙArcsS’ Å@Am y©y_r¥ cSMjZ PcSva eYwYrS ÉØaS} yS<uMv vS Py<Mu y~S |SZ _cS cÌH µ{jHyH Y} eÙÑÑHv _c {SvÚMÇ} Xt{© yS<hS} rSMw z}S <d} S}A~Aw— rSMr SM}} anS-vS{S PyÅ cSMv ySMj¥ a Ñ~ _c csSZ XyrM~} ÉSr©jMv} {Úå ÉØeHr¥

{SAm _yØ {SvÚÇ¥ wAZ{ P{AtvHwÚM}} PyA~ZSZ PrS~S cÌHcSM}} iAy: tHwó} PfSÇ

csSmS dÚM~ yA~¥ pScS} <r©å }SMZ} ySjS} vSM{} _c éS{, |S} 95 ÅrSØÅ {SvÚÇ AiM~v yÙA§Mr cÌHcS} yS cÌM{S}, rS<Mt}Z _cAm wA}ySM}} Pj©ï ÉåSv ÉtSv2 wS~, oSc vS{ ‘AvnÌ} ÑA}’, \tZSU ÑS<AYwSAr~ eYS} xS<Mc Ss PtdMrv ÉSAÑr© }hvS}, rS<}Z jHyvcsS _Z _cS cÌH¥ _ }hvSZ csv yS yqñv |rmS YMi rrmS yHêq PvZ¥ sScMyZ yS cH cM}? ÑrtA}( {SAm{SdS wA}ySM} Py<Mh sScSZ P|dSMv cAnv, PÉdSMv AvnÌ} ÑA}} jHyMv t}At ySrSy}q YÉMy PcSsS PsMc? cÌM{S}}S _ PtMÅ} É{SMj cdvZ dÚy _cmS {Sv©rS wSv vS¥ rS<Mt} ÉDMcñ _cAm AÑA2 PtÑSAr <ySt YMi:
‘AvAZMå cMr cÌ{«ÑS}S
{SAm vS ~Z PhS}’¥

XsSñà }SMr AvAZMå fÚM{SZ cÌM{S}}S t}jS ÑSm cM} dÚM~, PcvvS Pc Y} {SAm hÌA} c}My? rMy ÉM}jA{v eMyÇqSZ PjMvAi cÌM{S}Mt} zSe YMi¥ ÑS<AYcÌAY eYS cÌM{S} Y} <Ar{S Av{SñrS cÌM{S} cÌ~{Sv, YAzjSr© a YAsñc AyhSM} _c wØAåMr yÉMyv vS¥ PÅMÇSå t~ {ÙàAÅOH¥ Xv© AtMc cOXveM}} <SMå fÛAqñ} ÉÛ9 ySUy {MoM~} wÚrÌ~ eYS} cSA}e}}S \AvÅ Årc PsMc ÅSÉc ZØM}Mj} ytSv©rSZ YåjSñArc Ymñ _cAjAyÅMv XØÅ AvMZ <hÌ} wSA}MrSAÇc a ÅØÉSw® PwMZMiv¥ fÛAqñMr _ Éy wA}ySM}} vy <j8 }HAr{MrS YM~SMcSú~ PÅS-T{ ÉSAjMZ Aywqvtê¥ rS<Mt} Pc\ Pc\ _dv wSs} a PÉSMb} zSÜM|ñ wS}ò{¥ Xv© AtMc yS<cÌYS} wS<h{ÚYSZ cÌHcS} \wSAuuS}H}S hSc fÚA}MZ PwSYS{SAm} P| Éy ÑSAr PfSYS yS {vÉS} hSA~ KrA} cM}v rS<Mt} }hvSZ AÅMO} vy y©Sc}q P|{v tÁ}å Pr{vZ AvwÚq rS<Mt} {ÛArñcOvS} P{RA~c zSyvS¥ Ac1 ryÚ yd AÅOÉ{SM~Shc _<Mt} cSjMc Ymñ vS yM~ yM~v çSxm¥ AvnÌ} ÑA}Mt} cSAÑAv Ac1 _ Éy yqñ{Z AÅOMÅSzS} uSM} cSMi PvZ¥ }SMZ} ySjS} éSM{ PtÅ zSMe} YMe cÌM{S}}S ‘wS~ ÉA{Ar eAt’ {S}xr {ÙàwS® AyAç c}Mrv¥ ÉtSvM2} yZSv XvÚÉSM} ‘<ArAtv <SZ ~Sd dSMvc ÑS<AY KrA} Ñr¥’ _Z yÙA§} \w} Avzñ} cM} |S<}S Py<Mh AiM~v rS<Mt} Xv©r{ ÉtSv2, 1939-_ j8, 70 yi} yZMÉ AvMj} ÑSMr _Z _cS cÌMH} ÉØéS{ cSAÑAv A~MdMiv¥ rS<} ySyS} vS{ yv{S~H wS~, |S<} ÉåSMv} <Ar AvïÌ}rS Ai~ X{SvAyc¥ {S ÑA}ÉÚ2}H¥ SAvySñAhr wtH} vS{ }SuS¥ _{v _c ÉSuS}q {SAmMcA4c jHAycS a jHyMv AvnÌ} ÑA}} XAr<j ÉØÉSM}} anS-wYS AvMZ yS<uS _Z csv Y{SMt} ÉSAÑMr© XAzvy a XA&rHZ¥

AvnÌ} ÑA}} jHyver Av{ñ{ ySUyrS _rmS zSe©Ñr P| yZAm wYMr cî ÑZ¥ wANwA}MyMÅ SOAÅAêr _Z c{ñH y}Sy} Ss PtMd AeMZMiv AciÌ P~dS, vSm© }hvS a ÉSAÑr©-ÉMò}, Ac1 wA}yS} wA}jvMt} XyaS rS<Mc ySM} ySM} <ArÑr cM}Mi¥ PtÅzSMe} YcATc YfSr rS<Mc ÉwA}ySM} ySbhÌ©r cM}Mi ryÚ t{SMr wSM}Av¥ {SAm} cSj PiMY Az7 Az7 jHAycSZ zSe© w}HêS cM}Miv¥ <sM{ eÙÑAÅêcrS, {SMk {SMk ySAY PsMc wS~SMvS, YyS} Px}S, tAjñ} cSj, A{Aî KrA}} cSA}e}, pScSZ wSMv} y©SwSA}, rS}wM} ÉMåSÇwÚM} _MÉ AmMv} ySi e~SZ wSv-AyAY-AÉeSM}m PxA}, YyS} wSMv} y©yÉS¥ Éy cSMjZ vSvS zSMy PhSm PdMZ PÅÇM{Ç YyS} PÉZ {SAm} cSMj Px}S¥ PtÅ zSMe} 17 yi} wM}a wÛyñ wSAcUSMv AmMc sScS} Y<Sq PhîS, XyMÅMÇ 1964 ÉSM~ PtÅ r©Se¥ w}yrñH cSM~ |StywÚ}-ÉMåSÇwÚ} _~ScSZ {SsSMeS<jS— AwrS} Av{ñ{ Yh}Mq _c yMV ÉVHc ÉÉåSv PtScSMv YµZ PvaZS, _ Éy wYMr wYMr PhSd c}c} cM} aMn¥ _ yqñvSZ PiSm <Sq PiSm csS PiSm PiSm tÁÆd-y©sS} P}S{S| PvZ, dSAvcmS _cMf<MZ cSTq© Y} Py<MhyMrñ sScS} <h¢ PwRTÇ _McySM} Yö7 cM} PxM~¥ rS}Z {Mu© É£{ PµAq \§Hqñ ÉSAÑr©<Sq {SvÚÇAm wMY hM~v eO cAyrS, P~Mdv vSmc¥ ‘vcÉH cS<sS} {Sn’-_} ÉSjÂ-Pc dÚ<Mj wSv wtH }SuS{Aq} XyZMy¥ wÛyñ wSAcUSMv ÑnSà PtdS ÑMZ |SZ cAy yM2YA~ A{lS} ÉMò¥ ArAv ÉtSv2Mc cyÚ~ cM}v: ‘jHyMv AciÌ Ñ~ vS¥’ Ac1 ÉtSvM2} cSi PsMc PhMZ Pvv _cmS iYS, PÉmS XAhM} iSwS ÑZ ‘ZM§xSc’-_¥ éSM{ XvÚAïr A{NSt {ÑAxM~ Yer jAÉ{Ú±HvMc TÙAr PsMc PÅSvSv ‘AyÇSt AÉ3Ì’} _cAm XØÅ, {M| \Mn¥ ÉtSvM2} YßcsS ySM} ySM} èA2r ÑZ É<Arz ÉSAÑr© }hvS} èuSñZ Xsh PÉZ É{MZ rS<} |SAwr jHyv cr P| cTq cH {{SñAåc rS yqñvS c}S |SZ vS¥

Ac1 yZAm _cjv <ArïScS{H Xw}SMjZ wÚTMÇ} ÉØéS{ Ayy}Mq |At PÅÇ Ñr rMy rr `T§ Pwr vS¥ wSÅSwSAÅ _ cSAÑAv} {SMk {SMk ÉSuS}q w|SñMZ} AciÌ {Svy hA}M®} _{v Éy {AÑ{SA~r csS YMi, _r jMv} XvÚcDSZH SzSMy} {SvAyc btSM|ñ} <Éò YMi |S yZAm} XêZ ÉDt¥ u}S |Sc wÛyñyMò} <ArMyÅH Aj7r YA~¥ }SZMm} É{MZ XySgSA~ {ÚÉ~{Sv `äSMt} ÉS{Mv tS<AYMZ PÉ yM~, ‘AÑ2ÁwSYS ~Úm c}Mr ÑM~, AÑ2ÁMt} dÚv c}Mr ÑM~ YMe Y{SMc Y{S} wA}ySM}} ÉySZMc dÚv cM} rMy pÌcMr ÑMy¥ _Z Y{}S ws XyM}Su c}~S{—c} dÚv¥’ ÉtSv2 A~MdMiv: ‘dÚAv}S <sM{ rS} _cAm PiM~Mc PcMm PxM~— Aj7Mr} VH yM~AiM~v _yS} Y{SZ cSMmS¥ dÚAv}S rSMca PcMm PxM~, rS}w} aMt} ÉySZMc¥’ ÉtSv2 _Z w}{ YßtSv ÉDMcñ {åy© cM}Miv: ‘AzAdA} Aj7r, {SrS~ Aj7r, XAÅAêr Aj7r Y{SMt} éSM{} AÑ2ÁMt} cSMi ÅAÑMt} {|SñtSZ Ay}Sm YÉv cM} Av~ {ÚÑÊMrñ, |S PcSva Atv zÌ~yS} vZ¥’ _} wSMÅ <ArMyÅH Kv{ÚA±v Y} c̱ÁÉ AvAyñcS} AhM§ ÉtSvM2} ySAY} vSvS fM}} <SZ w|SÅAm Amv dÚM~ AvMZMi PÉ csSa \MNd cM}Miv¥ jHyMv} \ôSyh XyôSv _yØ zS~{2 {SvÚMÇ} csS AyyÙr c}S} {Mu© _Z µ{ÅH~ {SvÚÇAm} {SvÉ zS}ÉSM{©} Atc zSA} \ú~ ÑMZ aMn¥ P~dc AÑÉSMy ÉrrS} wA}hZ wSZ rS<} Xcwm YßzSÇMq¥ tA}( \&Sb jHyMv _Mc} w} _c ÉåSv zÊA{ï ÑMö¥ ÉtSv2 A~dMiv: ‘yY PiM~Am hS} yiM}}¥ A&rHZAm tÁZ, Y} _cAm PiM~ Ñ~¥ ÑMy vS Pcv? É{U Atv tÁAZåS Y} ÑSYzSgS dSmÌAv} w} AyMvStv PrS cuÚ SS{H-VH} Yt}mÌcÌZ¥ É{U AtMv} èSAå aMr XyÉSv Ñr¥’

cuÚ PrS ÉtSvM2} jHyveSsS vZ _ yZ, rS} ÉMò PSt a µ{cSr}rS A{MÅ YMi VH }SuS{Aq}a, |S<Mc cdva SS{H} ÉMò {jÂM}} cSMj PtAd, cdva ÉØÉSM}} ÉÚ}SÑS c}Mr rS<Mc Pe}ôySAYMr wA}hSA}cS} ySYAr cSj c}Mr ÑZ¥ rS}Z {Mu© AyöÌA}r tSDr©-{SuÚ|ñ a ÉÑ{A{ñrS¥ c~cSrS} ÅÑ}rA~Mr jA{ AcMv ySAY KrA}Mr SS{H-VH P|Rs zSMy cSj c}Miv PtaZS~ eS<sS} É{Z¥ ‘XmSq {SMÉ} wÛAqñ{S¥ Y{S} {SsSZ PeS~ cM} eS{iS yS<uS¥ dSA~ eS¥ ÑS<mÌ} \wM} {Z~S uÚAr¥ VH} dSA~ eS¥ _M~S hÌ~¥ ÑS<mÌ} vHMh w|ñå oÌM} ÅSAY w}S¥ cSj PÅMÇ a ÑS<mÌ \<hÌ cM} yS}S2SZ yMÉ wÛqñ hS<Mt} AtMc rSAcMZ YMi¥ YA{ AyAY sSA~MZ AÅy nScÌM}} {r cSMi yÉ~S{¥... VH} aZ fS{ {SdS eSM~ PiSù _cmS hÌM{S _<Mc yM~Ai~S{— rÌA{ wSMÅ sScM~ Y{S} PcSv µ{Z µ{ {Mv ÑZ vS¥ PÉ yM~Ai~— Y{S}a¥’

zSyMr zS~ ~SMe _{v µ{H {SvÚÇAm PÅÇrc VH a ÉåSv AvMZ c~cSrSZ wScSwSAc AôrÌ ÑMr PwM}AiM~v¥ 1992-_ rS<Mt} wScSySAY Ñ~¥ ySyS-{S zSZ}Sa Pw~ ySb¥ PiM~}S Pw~ jHAycS¥ 1996-_ Ñ~ PtSr~S¥ 1998-_ yY PiM~} AyMZ, 2000-_ P{j-}, 2002-_ PiSm PiM~}¥ Y|A~c zSMy jÂm~ ÉSAÑr©ÉISva¥ Pcy~ YMêw sSc~, _cAm ÉåSv Ah}rM} ÑSA}MZ PeMi¥ Y} _c tÁÆd ÉåSvMt} Kyt©S~AZc AÅêS PtaZS |SZAv¥ ÉtSv2 wSM~} AvnÌ} AjaSÉS: P| XóÍ} {ÑHLÑ ÑMr wS}r rS Pcv yvÉSZ ÑMZ sSc~¥ _Z YArñmSa yY wAy®¥ yZAm <cOr XMsñZ _cjv \&Sb cÌHcSM}} {SAm{SdS YßcsS¥