oScf}

É{~MZ} {Mu©Z <SÉAòcrS

er 11 PÉM9G} ‘P}SjtS}Mt} jv© sScr...’ ÅHÇñc <ArMytMv ySØ~S} SSuHv ÉÚ~rSAv Y{M~} A{µ ÉØÜOAr Y} PdT} {ÉAjt ÉDMcñ Y{S} _cAm ‘XAz{r’ <cSAÅr ÑZ¥ XÉrcñrSMÑrÌ KÉZt Y~S\A±v PÑSMÉv ÅSÑMc ‘ZA~ZSÉÅSÑH’ yØMÅ} ÅSÉc AÑMÉMy \MNd c}S ÑZ¥ ybr PÑSMÉv ÅSÑ ‘PÑSMÉv ÅSÑH’ yØMÅ} <ArïSrS¥ _Z <ÉMò w®M~dc AyÇSqcÌ{S} `£ ‘A{µ ÉØÜOAr’} ÉMò PdT} {ÉAjMt} ‘<SÉAòcrS PcSsSZ?’ (18 PÉM9G}) _{v <4 PrSM~v¥ YM~ScwSr c}S} YMe w®M~dMc} tÁMmS AyCSAåc} rs© Y}  Xv© Ayu AyÇZ PÅSuv cM} PtaZS |Sc—
1) PÑSMÉv ÅSÑ 1494 ALòSM@ vZ, 1493 ALòSM@ rdrSÉHv Ñv¥
2) ZA~ZSÉ ÅSÑH yØMÅ} wrMv}, ‘XMvc wM}’ vZ¥ iZ yi} ySMtZ PÑSMÉv ÅSÑ {ÉvMt yMÉv¥
3) ‘aZ AhAnMr’ y~Mr cH PySkSMr hSZMiv? YA{ ctSh PcSva AhAn A~AdAv¥
xM~ wSncyMeñ} uM3} cS}q ÑMZMi¥ _MÑS ySÑ©! _ yS} PdT} {ÉAjMt} <SÉAòcrSZ Px}S |Sc¥ YéÑ-\±Hwc Y} YcÇñc AyÇZ PrS _mSZ! rÌcñ-YxeSv ÅSÉcyeñ {u© _AÅZS PsMc _c \7r{SMv} ôSwr©}HAr ‘AÑ2ÁUSv’-_ AvMZ YMÉv¥ _Z ôSwr© w$Ar} ÉMò AÑ2Á ôSwMr©} ÉØA{µMq ÉÚ~rSAv j{SvSZ P| AÅO-ôSwr© eMY aMn, rSMc ZArÑSÉAyMt}S ‘ZM2S-ÉS}SMÉAvc’, ‘ZM2S-{ÚÉA~{’, ‘AÑ2SyH’ AÅO}HAr AÑMÉMy AhA\r cM}Miv¥ PÑSMÉv ÅSMÑ} Y{M~ wÛyñ-zS}Mr} yd AÑ2Á tê cSA}e}-PdStSZ AÅOH a }SjA{AV}S _Z ôSwr© Av{SñMq <r©ê XØÅ Pvv¥ rS<}S vcÅS} cSMj wS}tÅñH AiM~v¥ Y~S\A±v PÑSMÉv ÅSÑ AÑ2Á }HAr} vcÅS} w$ArMc \àÉSAÑr cM}v¥ PdT} {ÉAjMt ~rS-wSrS, xÌ~, jSA~Mr AyAyu X~Øc}q Y} ÉÛ9 cSTcS|ñ`M~S AÑ2Á-{ÚÉA~{ A{µ ÉØÜOAr}-Z <cSÅ¥ _Z òSZ~AmMc y~S ÑZ ‘AÑ2SyH’ XsSñà ‘AÑ2«+Y}Ay’¥ {Û~r ZÉ~SA{ ôSwr© }HArMr wSs}, Zm Y} ‘{mSñ}’ y©yÑSM}} P}aZSj Ai~¥ PwSYS {SAm} x~c y©yÑSM}} }HArMr rÌcñ-YxeSv}S wA}Ahr AiM~v vS¥ ySØ~S} AÑ2Áu{ñH cSA}eM}}S PwSYS {SAm} cSMj AiM~v ‘{ÑS aUSt’¥ rS<}S PwSYS {SAm} cSTcSM|ñ {A¢r PdT} {ÉAjMt} \§} a tAêMq} PtaZSM~ PwSYS {SAm} AyAh® X~Øc}q, PeS~Sw Y} Py~cÌ<AY} Ah®q Xóv cM}v¥ |Ata PcS}YMv} ySqH`M~S ÑUA~dv-_} {S}xr X~Øc}q cM}AiM~v rÌcñ-YxeSv AÅOH}S¥ PwSYS{SAm} X~Øc}Mq ÉAõr _Z _cAm {S® {ÉAjt-Z _dv {ÚAÅñtSySMt yrñ{Sv¥ PÑSMÉv ÅSMÑ} AvMtñMÅ _Z {ÉAjtAm dS< {ÚZSõ{ A}xSà dS< 1494-95 ALòSM@ Av{Sñq cM}v¥ YuÚAvc ZArÑSÉAyMt}S É{~MZ} AtcAmMc `L§ Ptv¥ <r©Z ÑZ w®M~dc <SÉAòcrS dÚ<Mj PwMZMiv!
dSAj{ YÑM{t, yÑ}{wÚ}

wA}MyÅ Px}Sv

É}cSA} AvZM{} PrSZSãS cM} vS É}cSA} eSAYZ¥ y©S}Sc PÜSZSM} PrS~S AvjS Ah®¥

`ArÑ©ÅS~H yÑ}{wÚ} y©S}Sc PÜSZS} {ZtSMv} ÑS~ Xr©å PÅShvHZ¥ hSA}AtMc \8Úå _Z <ÅU {SMn ÉcS~ PsMc }Sr w|ñå {SvÚÇ-eySAt wc} YvSMeSvS PrS }MZMi, PÉZ ÉMò yAÑ}Ser a wÚ}-_~ScS} _cMµAq} ySAÉ2SMt} cÌàAÉr Yh}Mq {ZtSMv} wA}MyÅ vî ÑMZ P|Mr yMÉMi¥ <ÅSÉMv} r}Mx {ZtSMv} ‘PÉR2|ñ’ yjSZ }SdS} YfSv jSAvMZ PÑSAoñØ ~SeSM~a cS|ñr rS P{Mv h~S ÑZ vS¥ _{vcH É}cSA} AvMtñÅ XéSÑ© cM} {SMn} {Mu© eSAY AvMZ AeMZ !SZAzØ AÅêSa h~Mi¥ rSZ {SMn} ÉÚô wA}MyÅ yjSZ }SdMr Xår cS<mS rSM}} PyYS AtMZ AfM} PtaZS _yØ É3©S} wM} {ZtSMv} XÉS{SAjc cSjc{ñ y3 c}Mr wS}M~ y©S}Sc PÜSZS} {ZtSMv} `ArÑ©, PÉR2|ñ a ÉÚvS{ Ax}My¥ _ y©SwSM} wÚA~Å a <ÅSÉMv} zÊA{cS XvSHcS|ñ¥
cAw~ ySeAh, yÑ}{wÚ}

X3cSM} {SAvcve}

vAtZS Pj~S} ÉH{Så ~SMeSZS ÅSAåwÚ} BMc}  {SAvcve} éSM{ AytÁ©à PwR@iSZAv¥ PvZ PcSva wScS }SUS¥ _{vcH {Su©A{c Ayt©S~Za eMY aMnAv¥ zSeH}sH éS{AmMc w|SMZr, Bc, sSvS PsMc Y~StS cM} P}MdMi¥ yÇSñ} É{MZ j~-cStS {SAYMZ éSM{} cS<hS }SUS uM} PvRcS PwA}MZ w|SMZr, Bc, sSvSZ P|Mr ÑZ éS{ySÉHMt}¥ xM~ tÁMzSñe PwSÑSMr ÑZ rS<Mt}¥ AytÁ©à éS{ySÉHMt} cSMi Ss! Pr{Av {Su©A{c ÜÌ~ vS sScSZ XAucSØÅ PiM~M{MZ} P~dSwYS <SsA{c w|SñMZZ y3 ÑMZ |SZ¥ YuÚAvc Éz©rS} Éy }c{ ÉÚM|Se a ÉÚAyuS PsMc yA|r {SAvcve}ySÉH¥ _ y©SwSM} <ÅSÉMv} tÁZSM} cYS vSYM~a PcSva ÉtÁ§} P{M~Av¥ xM~ Y{SMt} Y} cr Atv PvZ }SMj©} ySAÉ2S ÑMZ sScMr ÑMy, jSAv vS¥
}Ay ÑS~tS}, {SAvcve}