cSMh}
Y~{SA}} Azr} PsMc yHM}®} wSM~} {ÛArñAm ÉåwñMq yS} c}M~v
AÅOH rAYà wS~¥ zSgSMhS}S¥ ryÚ XMvc cMî rSMc AmAcMZ }SdS ÑMZMi¥ rS} eSMZZ ÑSr PyS~SMr
PyS~SMr rAYàySyÚ yM~v, “rS<} AvMj} ÑSMr
KrA} c}S _Z {ÛArñ¥ _dv XMvc vî ÑMZ AeMZMi¥ ryÚ PtdÚv, PhSd tÁ’MmS
Pc{v jHyå¥ _Z {ÛArñmS YA{ cScS} cSi PsMc hÌA}
cM}Ai~S{¥”
cAsr
}MZMi, yHM}®}ySyÚ vSAc
rS<} YgÌM~} jStÁ èMÅñ hS} ZA|} wÚrÌ~Mc AtMZa csS y~SMr
wS}Mrv¥ cuÚ Arv Pcv, cOXveM}} fÛAqñ}
Y}a XMvc AÅOH} ÑSMr wMY jHyå ÑMZ \nr j~Aò} wSMY} {SAm¥ _dv
yHM}®}ySyÚ} {ÛArñAm} {MrSZ Éy AciÌ KSv¥ jHyå rAYàySyÚ} _Z PêSz
Éyñ®Z iAYMZ wMY }MZMi¥ ÉØ}êMq} XzSMy cOXveM}} fÛAqñ}
Ayd©Sr {ÙàAÅOHMt} cSMj} v{ÚvS ÉØ}êq c}S ÑMö
vS¥ zAyÇ©à <j8 jSvMrZ wS}My vS, rS<}S cH cSj cM}
AeMZAiM~v¥ rAYàySyÚ yM~v, “_ PrS _cZ ÉMò
jSrHZ `ArÑ©a¥”
fÛAqñ}
ySUy{ÚdH AÅêS
Pcy~ zS}rZ vZ, {Úí cM}Ai~ ÉSe}wSMY} {SvÚÇMca¥ 1851 ÉSM~ ~äMv _cAm <tÅñvHMr fÛAqñ}
AÅOH W}S{ wSM~} AÅOc{ñ ôSv wSZ¥ 1855 ÉSM~
W}S{ wSM~} {ÙàAÅO ôSv wSZ w©SA}MÉ} <tÅñvHMr¥ 1867
ÉSM~ W}S{ wS~ a |tÁvSs wSM~} {ÙàAÅO w©SA}MÉ} <tAÅñr ÑZ¥ rS}wM}
}SdS~tSÉ wS~, h4zÊÇq wS~, yMç®} wS~, yHM}®} wSM~} ÑSr uM}
fÛAqñ rS} AvMj} jSZeS uM} }SMd YåjSñArc PêM®¥
PeSMw®} wS~, wM}Å wS~, cSArñc wS~, yHM}v wS~, eMqÅ wSM~} ÑSr uM} rS Y}a AÅdM}
aMn¥ PÉZ uS}SZ yjSZ }SdMr _dv PhîS c}Miv rAYà wS~, ySy~Ú
wSM~}S¥
Ac1 XAî{Û~©
ySjSM}} ÉMò rS~ A{A~MZ AÅMO} aZ ÉÚ\ô {Sv
yjSZ }SdS Éómjvc ÑMZ wMYMi¥ XyôS _rmSZ dS}Sw
P|, {ÙàAÅOHMt} yrñ{Sv <j8 {Úd fÚA}MZ AvMö¥
rS<}S y~Miv, _Z vrÌv XyôS} ÉMò {SAvMZ AvMZ wSA}ySA}c `ArÑ©
P{Mv rS<}S _Z PwÅSZ sScMrZ hSZMiv vS¥ rS<}S y}Ø hSZMiv Xv© PwÅSZ hM~ P|Mr¥ rAYàySyÚ yM~v, “yrñ{Sv <j8 {Úd fÚA}MZ PvaZSZ _Z AÅO _dv h}{ ÉóMm¥” <yHq {ÙàAÅOH}S yM~v, “_Z <j8Mc PtSÇa PtaZS |SZ vS¥ _Z AÅMO} ySjS} PcSsSZ? AÅOH}S PrSvS PdMr
PwMZ {}Miv¥ É}cS}
\Mt©SeH ÑZAv, rSZ Pc\ Pcv _Z wMs AeMZ AvMjMt} tSA}M(} ÉMò jAYMZ PvMyv¥”
Ac1 _} xM~ P|mS ÑMZMi, vyHv AÅOH}S Pc\ \Mn YÉMiv
vS¥ xM~ {ÙàAÅMO} Ay}Sm `ArÑ©mSZ _dv ÉóMm wMYMi¥ |At yS Pc\
cSj AÅdMr YÉMiv, ArAv rS hSZMiv dÚy XO É{MZ} jv©¥ i’{SÉ
_c yi} cSj AÅMdZ rS<}S AvMj}SZ cSj c}Mr cT cM} AtMöv¥
PyAÅ {ÚvSxS c}Mr rS<}S iS<Mh} cSj c}Miv, hSZvS o~ KrA} c}Miv¥
Y} rSZ fÛAqñ} AÅO yM~ ySjSM} AyAç ÑMö¥ _} xM~ fÛAqñ}
P| AÅO `ArÑ© PÉ ÉDMcñ {SvÚMÇ} cSMi zÌ~ uS}qS |SMö¥
ÉÚyH}
wS~ P|{v yM~v, “Éy PsMc yY csS, {SvÚÇ _dv Y} cSMj} {Sv hSZ vS¥ c{ tSM{
AjAvÉ hSZ¥ AyMtAÅ}S zS~ AjAvMÉ} ct} cM}v¥ Ac1 rS<Mt} sScS}
jSZeS PvZ¥ AyAç} ySjS} PvZ¥ É}cSA} wA}cSnSM{S
PvZ¥” P| cS}Mq Ayd©Sr AÅOH }SWwAr wÚ}ÜS} <S£ yHM}v wS~ w|ñå tSA}M(} ÉMò ~YSZ cM} {S}S
PeM~v¥
É}cSA}
\Mt©Se XyÅ© PcM4} r}Mx AciÌ Ai~¥ Pc4HZ É}cSM}} w|ñmv
txr} PsMc XvÚM{Stv c}S ÑMZMi 32 ~ê mScS¥ Pj~S AÅO PcM4} YAucSA}c KÉcr
t§ yM~v, “Y{}S fÛAqñ _~ScSZ _cmS \w|Úå
jA{} PdS<j c}Ai¥ jA{ PwM~Z ÉØ}êqMc4, <AÅêqMc4, Aywqv Pc4 a _cAm XArAs
AvySÉ c}S ÑMy¥” ArAv yM~v, “|S<}S <AÅêq PvMyv,
rS<Mt} ^q PtaZS}a yM2SyU c}S ÑMy¥” fÛAqñ AvMZ ÉØÉMt É}y ÑMZMiv cOXveM}} ÉSØÉt rSwÉ wS~a¥
ArAv yM~v, “fÛAqñ} AÅOHMt} jA{ AtMZ, SSô© wA}MÇyS AtMZ <hSM}} y©yôS cM}, rS<Mt}
AÅOc{ñMc \w|Úå ySjSM}} cSMi PwR@Mi AtMZ P|{v cM}Z PÑSc
_Z `ArÑ©Mc yS<AhMZ }SdMr hSZAi¥ rS} jv© |S |S c}S} YA{ c}y¥
P|dSMv P|dSMv |SaZS} YA{ |Sy¥”
|